Dit najaar in MOW
Historische Avonden
Elke dinsdagavond van 20 september tot en met 1 november
Sinds enkele jaren biedt MOW in het najaar een gevarieerd lezingenaanbod over de geschiedenis van de eigen streek, onder de noemer Historische Avonden. De avonden starten in september met een driedelige cursus over de geschiedenis van Westerwolde. Andere thema’s zijn de kanalisatie van het gebied, de Bond van Orde door Hervorming, de ruilverkaveling in de jaren 1970 in Oldambt en Westerwolde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sprekers zijn Jochem Abbes, Tjarko van Dijk, Chris Reinders en Geert Volders. Oktober is ook de Maand van de Geschiedenis, met dit jaar als thema grenzen, een onderwerp dat wonderwel past bij de geschiedenis van deze streek.
Elke Historische Avond start om 20 uur, met een inloop vanaf 19:30 uur. De toegang bedraagt € 4,50 inclusief een kopje koffie of thee én entree museum. Laifhebbers van MOW hebben gratis toegang. We horen graag of je komt, maar ook zonder aanmelding ben je van harte welkom. Aanmelden kan via info@museumdeoudewolden.nl Graag tot ziens!
Kijk voor meer informatie over MOW op www.museumdeoudewolden.nl
Ga voor de Maand van de Geschiedenis naar www.maandvandegeschiedenis.nl
NB Zaterdag 8 oktober Dag van de Groninger Geschiedenis www.dagvandegroningergeschiedenis.nl
Programma
Dinsdag 20 september, 27 september en 4 oktober | 20 uur
Cursus geschiedenis van Westerwolde 1, 2 en 3
Jochem Abbes
In september biedt historicus Jochem Abbes in drie avonden een overzicht van de geschiedenis van Westerwolde, van de tijd van de oude heerlijkheid tot plusminus 1900. Hij maakt daarbij gebruik van visuele presentaties. Natuurlijk is er gelegenheid tot het stellen van vragen.
Westerwolde bestond oorspronkelijk uit de vijf oerkerspelen Vlagtwedde, Onstwedde, Sellingen, Vriescheloo en Wedde. In 1536 breidde de heerlijkheid uit met de twee Reiderlander kerspelen, Bellingwolde en Blijham. Beiden behielden echter wel een eigen rechtsstoel. In 1803 hief de nationale regering de oude plaatselijke landrechten op en voegde ‘Wedde, Westwoldingerland, Bellingwolde en Blijham cum annexis’ – zoals de officiële naam lange tijd luidde -politiek-bestuurlijk bij de Provincie Groningen. Opmerkelijk is dat het noordelijke deel van Westerwolde een andere sociaaleconomische ontwikkeling doormaakte dan de rest van het gebied, ruwweg rond de scheidslijn tussen de oorspronkelijke oerkerspelen en die van Reiderland.
Al met al heeft Westerwolde een zeer lange en rijke historie. De landstreek had lange tijd een bijzonder karakter en afwijkende status binnen de provincie, voor een deel vanwege de strategische positie als grensgebied. Tot op de dag van vandaag kent de streek daardoor nog een geheel eigen profiel.
Dinsdag 11 oktober | 20 uur
De kanalisatie van Westerwolde
Geert Volders
Historicus Geert Volders geeft op dinsdagavond 11 oktober een lezing over de kanalisatie van Westerwolde, waarmee het landschap zoals het er nu uitziet, ontstond.
Aan het einde van de 19e eeuw was Westerwolde weinig toegankelijk. De streek kende slechts enkele verharde wegen en de waterwegen waren alleen lokaal bevaarbaar. De waterhuishouding liet zeer te wensen over. Zodoende bestond bij velen de wens om het landschap van Westerwolde radicaal te hervormen door een groots kanalenstelsel aan te leggen. De meningen waren zowel binnen als buiten Westerwolde zeer verdeeld over hoe het kanalenstelsel tot stand moest komen. Pas toen de Oldambtster herenboer Boelo Luitjen Tijdens zich met Westerwolde ging bemoeien, kwam er schot in de zaak.
Dinsdag 18 oktober | 20 uur
De Bond van Orde door Hervorming in Westerwolde
Tjarko van Dijk
Historicus Tjarko van Dijk spreekt op dinsdagavond 18 oktober over de verrichtingen van de Bond van Orde door Hervorming, aan het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw.
Eind 1892 was de onrust in het oosten van Groningen groot. Stakingen, rellen en demonstraties waren aan de orde van de dag. De provinciale en landelijke overheden namen dit hoog op. De minister van binnenlandse zaken en de Commissaris van de Koningin in Groningen zagen zelfs een serieuze kans op revolutie. Zij stuurden militairen naar Groningen, die rust en orde moesten herstellen. Op de burgerij in dit deel van de provincie maakten de woelingen grote indruk. De Finsterwolder notaris Mr. A.H. Koning plaatste een advertentie in de Winschoter Courant, waarin hij opriep tot de oprichting van een Partij van Orde. Deze moest zowel de orde handhaven als de sociale verhoudingen verbeteren. Hier werd massaal op gereageerd en op 17 februari 1893 werd de Bond van Orde door Hervorming opgericht. De Bond ontplooide in de jaren die volgden veel activiteiten om de sociale verhoudingen in Oost-Groningen te verbeteren
Dinsdag 25 oktober | 20 uur
Herinneringen aan de ruilverkaveling van het Oldambt
Chris Reinders
Als Technisch Ambtenaar van het Ministerie van Landbouw werkte Chris Reinders van 1970 tot 1980 aan de voorbereiding en uitvoering van de ruilverkaveling in Beerta. De structuur van het gebied veranderde hierbij drastisch. Soms eeuwenoude perceelgrenzen verdwenen. Reinders gaat in op de ontstaansgeschiedenis van het Oldambt en de procedure van de ruilverkaveling. Zijn ervaringen met de boeren en burgers in het gebied komen daarbij natuurlijk aan de orde.
Dinsdag 1 november | 20 uur
Westerwolde in de Tweede Wereldoorlog
Geert Volders
Historicus Geert Volders spreekt op dinsdagavond 1 november over Westerwolde in de Tweede Wereldoorlog.
Misschien wel de donkerste periode in de Europese geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog. Op 10 mei 1940 begon de bijna vijf jaar durende bezetting door Nazi-Duitsland. De inwoners van Westerwolde kregen onder andere te maken met schaarste, vrijheidsbeperking en vervolging. Gebeurtenissen op het wereldtoneel hadden zo hun weerslag op het ogenschijnlijk zo rustige en afgelegen Westerwolde. De oorlog zou diepe sporen nalaten die ook ruim zeventig jaar na de bevrijding nog waarneembaar zijn.