Duizend Dingen in MOW Bellingwolde

Van 6 november 2015 tot en met eind maart 2016 presenteert MOW I Museum de Oude Wolden in Bellingwolde de tentoonstelling “Duizend Dingen”; een speelse expositie van objecten uit de collectie van MOW, met onderwerpen als ‘verdwenen dingen’ (zaken die vroeger normaal waren maar nu heel erg vreemd lijken) en ‘de orde der dingen’ (mini-presentaties rond verschillende thema’s).

De opening is zondag 6 november om 15.00 uur

Kijk voor meer informatie op www.museumdeoudewolden.nl

campagnebeeld-duizend-dingen

Nieuws van de Groninger Archieven

Gron Arch

Lezingenavond: Henk Werk spreekt over de Groninger kermis en Hein Bekenkamp over de viering van 28 augustus. Op woensdag 2 november vanaf 20.00 uur.

Henk Werk – Groninger kermis onder vuur

Hand in hand streden geheelonthouders en protestants-christelijken onophoudelijk voor het afschaffen van de kermis. Het leidde in hun ogen tot drankmisbruik en liederlijk gedrag. In talloze gemeenten werd de kermis ten grave gedragen. In de Stad kregen de tegenstanders deels hun zin. Om losbandigheid, uitspattingen en zedenbederf te beperken besloot de gemeenteraad op 1 april 1854 de najaarskermis af te schaffen en de voorjaarskermis te handhaven. In 1920 werd de verkoop van sterke drank gedurende de kermis aan banden gelegd, slijterijen gingen op slot. Na de Tweede Wereldoorlog belandde het drankverbod op advies van de politie in de prullenbak. De Meikermis ontsnapte in 1921 op het nippertje aan de dood. Liberaal raadslid Timmer stemde aanvankelijk voor afschaffing en hielp de raad daarmee aan een meerderheid, maar verklaarde zich vergist te hebben. Drie weken later herriep de raad, mede onder de druk van ruim 17.000 protesterende Stadjers, zijn besluit.

Geboren Stadjer Henk Werk, nu woonachtig in IJmuiden, werkte bij Hoogovens / Corus als corrosietechnoloog. Tegenwoordig doet hij onderzoek naar de geschiedenis van kermis en kermisgebak. Hij is auteur van Groninger kermis, Werken op reis met gebakkramen 1850-1961 (Zoetermeer 2015).

Hein Bekenkamp – ‘De Achtentwintigsten’, Feest in Gruno’s straten

De viering van Groningens Ontzet in 1672 spreekt in Stad en Ommeland nog steeds tot ieders verbeelding. Naast de traditionele Paardenkeuring, het Concours Hippique en het afsluitende ‘Groots briljant vuurwerk’ groeit jaarlijks het feestelijke programma in de Groninger binnenstad. Ook in de voorgaande eeuwen herdachten de Groningers hun herwonnen vrijheid. Vanaf 1874 organiseert de inmiddels Koninklijk geworden Vereeniging voor Volksvermaken de festiviteiten. De talrijke feestonderdelen, en ook de meer beschouwelijke facetten van De Achtentwintigsten, passeren de rijk geïllustreerde revue.

Stadjer Hein Bekenkamp schrijft en publiceert al tientallen jaren over
uiteenlopende Groningse onderwerpen.

Datum: woensdag 2 november 2016
Plaats: Groninger Archieven, Cascadeplein 4 te Groningen
Aanvang: 20.00 uur (gebouw open om 19.30 uur)
Toegang: deze lezing wordt georganiseerd in samenwerking met NGV afdeling Groningen en Vereniging Stad&Lande en is gratis toegankelijk voor belangstellenden (zolang de ruimte het toelaat).

Archieven 1811-1861 van een aantal notariële standplaatsen worden gedigitaliseerd – vanaf dinsdag 15 november 2016 tijdelijk niet raadpleegbaar

De komende tijd zijn er weer een aantal onderdelen van de notariële archieven uitgeleend om gescand te worden. Dat bekent dus, dat die archieven tijdelijk niet raadpleegbaar zullen zijn.

Het gaat dan om de repertoria van de notarisstandplaatsen 1 tot en met 12, waarin overzichten van de akten in de periode 1811-1861; deze repertoria lopen soms langer door. Ook de akten van die standplaatsen uit de jaren 1811-1861 worden uitgeleend.
Deze stukken zijn op zaterdag 12 november nog raadpleegbaar in onze studiezaal en daarna niet meer tot half februari 2017.
Onderstaand het lijstje van de betreffende standplaatsen, met nummer van de toegang.

Toegang Standplaats

85 1 Appingedam
86 2 Appingedam
87 3 Delfzijl
88 4 Slochteren Loppersum, Scharmer
89 5 Loppersum
90 6 Loppersum, Stedum, Ten Boer
91 7 ’t Zandt
92 8 Middelstum
93 9 Appingedam, Onderdendam, Bedum
95 11 Uithuizen
96 12 Winsum

In het kader van het project Digitale Taken Rijksoverheid is er niet alleen aandacht voor het digitaal uitvoeren van taken (digitale dienstverlening), maar ook ruimte om oudere overheidsarchieven te digitaliseren. Het Nationaal Archief en de Regionale Historische Centra hebben het plan opgevat om hun notariële archieven digitaal aan te bieden. Begonnen wordt met de periode 1811-1861.

Deze instellingen onderzoeken nu de mogelijkheid om na het scannen de inhoud van de repertoria in te voeren, waardoor u sneller akten kunt vinden. Dat is echter een zaak van lange adem.

Workshops Pandenonderzoek: Duik in de geschiedenis van uw huis*. Vanaf woensdag 30 november. Deelname alleen na aanmelding

Wanneer is mijn huis gebouwd? Is er later nog iets aan veranderd? En wie woonden er in mijn huis vóór mij?
Zomaar drie vragen. Bent u geïnteresseerd in de antwoorden? Of heeft u andere vragen over een huis in de Stad? Wilt u wel eens de originele bouwtekeningen zien? Meld u zich dan aan voor één van de pandenworkshops van de Groninger Archieven.

Op de website van de Groninger Archieven staat nadere informatie en vindt u een formulier voor aanmelding. U kunt daarvoor deze link gebruiken:
https://www.groningerarchieven.nl/over-ons/activiteiten/workshop-pandenonderzoek

Praktische informatie:
Programma: ontvangst met koffie/thee, introductie, zelf bouwdossier bekijken, en gelegenheid voor verder onderzoek onder begeleiding (totaal 2 uur)
Keuzedata: 30 november, 10 december en 13 december 2016
Locatie: gebouw Groninger Archieven, Cascadeplein 4 te Groningen
Kosten: € 6,- per persoon, inclusief koffie/thee en informatiemateriaal
Aantal deelnemers: min. 8; max. 16 personen
Deelname: alleen na aanmelding én bevestiging. Deelname is in volgorde van aanmelding. Maar: vol is vol!

*NB. Deze workshop betreft dus alleen panden in de gemeente Groningen.
Kort overzicht van verdere activiteiten bij de Groninger Archieven in 2016 (voor zover nu bekend)

• Woensdag 2 november – Avond met lezingen door Henk Werk over de Groninger Kermis en door Hein Bekenkamp over de viering van 28 augustus.
• Zaterdag 12 november 13.30 uur – Dollard-verhalen-middag
• Woensdag 16 november – lezing door Kees van der Ploeg over Groninger Kerken
• Woensdag 30 november – workshop Pandenonderzoek; deelname na aanmelding
• Woensdag 7 december – lezing door Carolina Verhoeven over de tradities
• en rituelen van de Groninger plattelandskeuken.
• Zaterdag 10 december 13.30 uur – lezing door Antonia Veldhuis over historisch- en familieonderzoek via internet.
• Zaterdag 10 december – workshop Pandenonderzoek; deelname na aanmelding
• Dinsdag 13 december – workshop Pandenonderzoek; deelname na aanmelding

Ledenbijeenkomst 20 oktober 2016 om 19.30 uur in Ter Apel

Betreft: Uitnodiging ledenbijeenkomst

Geachte leden en andere belangstellenden,

Zoals reeds eerder aangekondigd, willen wij u hierbij nogmaals uitnodigen voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op donderdag 20 oktober a.s. in het Parochiehuis van de R.K. St. Willibrordusparochie (Hoofdstraat 75) te Ter Apel. De bijeenkomst begint begint om 19.30 uur. Het bestuur stelt de volgende agenda voor:

  1. Opening, door de voorzitter.
  2. Vaststelling van de agenda.
  3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
  4. Historische actualiteiten in Westerwolde.
  5. Rondvraag/w.v.t.t.k.
  6. Lezing door de heer drs. Harry Perton uit Groningen onder de titel: Publieke opinie in het Oldambt van de 18e eeuw. De heer Perton is historicus en in het dagelijks leven werkzaam bij RHC Groninger Archieven en eindredacteur van het cultuurhistorisch kwartaalblad Stad & Lande en het Historisch Jaarboek Groningen. In zijn voordracht zal hij ingaan op de vraag, hoe sterk bepaalde politieke opvattingen (zoals van orangisten en patriotten) in het Oldambt en Westerwolde van de 18e eeuw vertegenwoordigd waren. De focus in deze lezing ligt vooral op  het Oldambt, want daar waren met name de perioden 1748-1751 en 1785-1799 vol politieke reuring. In het tweede deel van zijn betoog legt de spreker een verbinding met stromingen in de bevoorrechte Gereformeerde/Hervormde kerk. Uiteraard zal er gelegenheid zijn om vragen te stellen.
  7. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 20 oktober te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,
J. Middelkamp-Maarsingh, secretaris.

DAG VAN DE GESCHIEDENIS IN DE WEDDER BURCHT.

ga-foto-burcht-voor-1905-bmp
Voor degenen die op zaterdag 8 oktober de reis naar Groningen te ver vinden is er ook de Dag van de Geschiedenis in de Burcht te Wedde..

De maand oktober is al jaren de maand van de geschiedenis. In veel provincies zijn lezingen over de landelijke- provinciale- en plaatselijke geschiedenis. In de provincie Groningen is zaterdag 8 oktober uitgeroepen tot de dag van de geschiedenis. Vorig jaar is de burcht te Wedde op de Groninger dag van de geschiedenis ook opengesteld voor het publiek en bleek in een grote behoefte te voorzien. De burcht trekt zelfs publiek uit het buitenland. Het oude ‘Huis te Wedde’ is van 11.00 uur tot 17.00 opengesteld voor het publiek. Er zijn gidsen aanwezig die rondleidingen verzorgen en er kunnen ‘specialistische’ vragen gesteld worden aan de burchthistoricus. Sinds kort zijn er ook een aantal nieuwe zeer toegankelijke ‘informatiemappen’ aanwezig die ingekeken kunnen worden door bezoekers. Historisch onderzoek brengt nog maandelijks nieuwe historische zaken aan het licht. Mensen met informatie over de burcht zijn eveneens van harte welkom. De burchthistoricus tekent graag oude verhalen en herinneringen van de burcht (en omgeving) van voor het jaar 2010 op om dit voor het nageslacht te bewaren. Aan de tafel in de ‘sociëteit’ van de burcht wordt al jaren informatie over het burchtcomplex uitgewisseld. De organisatie hoopt dat dit ook dit jaar weer het geval is.

Harm Nijboer
Kremersheerd 202
9737 PH Groningen
050-5490575
harmnijbgron@kpnmail.nl

Dag van de Groninger Geschiedenis 2016

U vindt de Historische Vereniging Westerwolde
Zaterdag 8 oktober 2016, van 11.00 –17.00 uur –
bij RHC Groninger Archieven, Cascadeplein 4 in Groningen
U bent van harte welkom.
dgg2016
De Dag van de Groninger Geschiedenis (DGG) is te vinden op Facebook: https://www.facebook.com/events/144858809288479/  net als de Groninger Archieven: https://www.facebook.com/groninger.archieven .

Op de Twitter pagina’s van de Groninger Archieven en het Huis van de Groninger Cultuur plaatsen we  in de aanloop naar de Dag DGG-nieuwsberichten.  Bent u Twitter-gebruiker? Graag vragen we u in uw berichten over de Dag van de Groninger Geschiedenis de hashtag #dgg16 te gebruiken. Zo is de Dag van de Groninger Geschiedenis ook via Twitter goed vindbaar!

 

Documentatiecollectie Historische Vereniging Westerwolde

Van 1980 tot 2011 luidde de naam Vereniging voor Genealogie en Historie Westerwolde. De Vereniging stelt zich ten doel de belangstelling voor de historie en familiegeschiedenissen voor de landstreek Westerwolde in Zuidoost-Groningen te bevorderen en daarop stimulerend te werken.

Dit wordt onder andere gedaan door het beheren van een documentatiecollectie betreffende de landstreek. Deze collectie is sinds 2016 ondergebracht in het Streekhistorisch Centrum de Oude Stelmakerij te Sellingen.

Gebruik maken van de collectie

De collectie is toegankelijk voor zowel leden als niet-leden. Raadplegen van de collectie kan tijdens de openingsuren van het SHC de Oude Stelmakerij. Iedere bezoeker dient in het bezoekregister te tekenen. Daarmee geeft de bezoeker aan akkoord te gaan met de huisregels.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op de speciaal hiervoor aangemaakte pagina.(link)

Open Monumentendagen Westerwolde op 10 en 11 september 2016

omd-logo
Op 10 en 11 september zijn er weer de Open Monumentendagen in Westerwolde.

Het volledige programma kunt u hier inzien door op de link onderaan in dit bericht te klikken. Tevens vindt u daar ook een link naar de uitnodiging voor de opening op 9 september a.s.

OMD

In de brochure staat dat Ter Borg alleen maar open is op de zaterdag maar ze zijn ook op zondag van 13.00 tot 18.00 uur

Link naar het programma:

open monumentendag 2016

 

Link naar de uitnodiging voor de opening op vrijdag 9 september:

Open monumentendag uitnodiging

 

Dit najaar in MOW Bellingwolde Historische Avonden

Dit najaar in MOW

Historische Avonden

Elke dinsdagavond van 20 september tot en met 1 november

Sinds enkele jaren biedt MOW in het najaar een gevarieerd lezingenaanbod over de geschiedenis van de eigen streek, onder de noemer Historische Avonden. De avonden starten in september met een driedelige cursus over de geschiedenis van Westerwolde. Andere thema’s zijn de kanalisatie van het gebied, de Bond van Orde door Hervorming, de ruilverkaveling in de jaren 1970 in Oldambt en Westerwolde tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sprekers zijn Jochem Abbes, Tjarko van Dijk, Chris Reinders en Geert Volders. Oktober is ook de Maand van de Geschiedenis, met dit jaar als thema grenzen, een onderwerp dat wonderwel past bij de geschiedenis van deze streek.

Elke Historische Avond start om 20 uur, met een inloop vanaf 19:30 uur. De toegang bedraagt € 4,50 inclusief een kopje koffie of thee én entree museum. Laifhebbers van MOW hebben gratis toegang. We horen graag of je komt, maar ook zonder aanmelding ben je van harte welkom. Aanmelden kan via info@museumdeoudewolden.nl Graag tot ziens!

 

Kijk voor meer informatie over MOW op www.museumdeoudewolden.nl

Ga voor de Maand van de Geschiedenis naar www.maandvandegeschiedenis.nl

 

NB Zaterdag 8 oktober Dag van de Groninger Geschiedenis www.dagvandegroningergeschiedenis.nl

Programma


Dinsdag 20 september, 27 september en 4 oktober | 20 uur

Cursus geschiedenis van Westerwolde 1, 2 en 3  

Jochem Abbes

 

In september biedt historicus Jochem Abbes in drie avonden een overzicht van de geschiedenis van Westerwolde, van de tijd van de oude heerlijkheid tot plusminus 1900. Hij maakt daarbij gebruik van visuele presentaties. Natuurlijk is er gelegenheid tot het stellen van vragen.

Rechtsdocument collectie MOW

Westerwolde bestond oorspronkelijk uit de vijf oerkerspelen Vlagtwedde, Onstwedde, Sellingen, Vriescheloo en Wedde. In 1536 breidde de heerlijkheid uit met de twee Reiderlander kerspelen, Bellingwolde en Blijham. Beiden behielden echter wel een eigen rechtsstoel. In 1803 hief de nationale regering de oude plaatselijke landrechten op en voegde ‘Wedde, Westwoldingerland, Bellingwolde en Blijham cum annexis’ – zoals de officiële naam lange tijd luidde -politiek-bestuurlijk bij de Provincie Groningen. Opmerkelijk is dat het noordelijke deel van Westerwolde een andere sociaaleconomische ontwikkeling doormaakte dan de rest van het gebied, ruwweg rond de scheidslijn tussen de oorspronkelijke oerkerspelen en die van Reiderland.

 

Al met al heeft Westerwolde een zeer lange en rijke historie. De landstreek had lange tijd een bijzonder karakter en afwijkende status binnen de provincie, voor een deel vanwege de strategische positie als grensgebied. Tot op de dag van vandaag kent de streek daardoor nog een geheel eigen profiel.

 

 

Dinsdag 11 oktober | 20 uur

De kanalisatie van Westerwolde   

Geert Volders

 

Historicus Geert Volders geeft op dinsdagavond 11 oktober een lezing over de kanalisatie van Westerwolde, waarmee het landschap zoals het er nu uitziet, ontstond.

Kanalisatie collectie Waterschap Hunze en Aa's (2)

Aan het einde van de 19e eeuw was Westerwolde weinig toegankelijk. De streek kende slechts enkele verharde wegen en de waterwegen waren alleen lokaal bevaarbaar. De waterhuishouding liet zeer te wensen over. Zodoende bestond bij velen de wens om het landschap van Westerwolde radicaal te hervormen door een groots kanalenstelsel aan te leggen. De meningen waren zowel binnen als buiten Westerwolde zeer verdeeld over hoe het kanalenstelsel tot stand moest komen. Pas toen de Oldambtster herenboer Boelo Luitjen Tijdens zich met Westerwolde ging bemoeien, kwam er schot in de zaak.

 

 

Dinsdag 18 oktober | 20 uur

De Bond van Orde door Hervorming in Westerwolde  

Tjarko van Dijk

 

Historicus Tjarko van Dijk spreekt op dinsdagavond 18 oktober over de verrichtingen van de Bond van Orde door Hervorming, aan het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw.

 

Eind 1892 was de onrust in het oosten van Groningen groot. Stakingen, rellen en demonstraties waren aan de orde van de dag. De provinciale en landelijke overheden namen dit hoog op. De minister van binnenlandse zaken en de Commissaris van de Koningin in Groningen zagen zelfs een serieuze kans op revolutie. Zij stuurden militairen naar Groningen, die rust en orde moesten herstellen. Op de burgerij in dit deel van de provincie maakten de woelingen grote indruk. De Finsterwolder notaris Mr. A.H. Koning plaatste een advertentie in de Winschoter Courant, waarin hij opriep tot de oprichting van een Partij van Orde. Deze moest zowel de orde handhaven als de sociale verhoudingen verbeteren. Hier werd massaal op gereageerd en op 17 februari 1893 werd de Bond van Orde door Hervorming opgericht. De Bond ontplooide in de jaren die volgden veel activiteiten om de sociale verhoudingen in Oost-Groningen te verbeteren

 

 

Dinsdag 25 oktober | 20 uur

Herinneringen aan de ruilverkaveling van het Oldambt

Chris Reinders                                                              

 

Als Technisch Ambtenaar van het Ministerie van Landbouw werkte Chris Reinders van 1970 tot 1980 aan de voorbereiding en uitvoering van de ruilverkaveling in Beerta. De structuur van het gebied veranderde hierbij drastisch. Soms eeuwenoude perceelgrenzen verdwenen. Reinders gaat in op de ontstaansgeschiedenis van het Oldambt en de procedure van de ruilverkaveling. Zijn ervaringen met de boeren en burgers in het gebied komen daarbij natuurlijk aan de orde.

 

 

Dinsdag 1 november | 20 uur

Westerwolde in de Tweede Wereldoorlog  

Geert Volders

 

Historicus Geert Volders spreekt op dinsdagavond 1 november over Westerwolde in de Tweede Wereldoorlog.

Misschien wel de donkerste periode in de Europese geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog. Op 10 mei 1940 begon de bijna vijf jaar durende bezetting door Nazi-Duitsland. De inwoners van Westerwolde kregen onder andere te maken met schaarste, vrijheidsbeperking en vervolging. Gebeurtenissen op het wereldtoneel hadden zo hun weerslag op het ogenschijnlijk zo rustige en afgelegen Westerwolde. De oorlog zou diepe sporen nalaten die ook ruim zeventig jaar na de bevrijding nog waarneembaar zijn.