Auteur archieven: Website Beheerder

Ledenbijeenkomst Blijham 18 juni 2016

Geplaatst op door
Beantwoorden
Op zaterdag 18 juni was de Historische Vereniging te gast in de Protestantse Kerk aan het Oosteinde in Blijham. Op deze bijzondere locatie hield onze voorzitter een lezing met als titel ‘Een hervormde vondst in een gereformeerd archief’. De titel was afgeleid van de vondst van een aantal oude notulenboeken van de kerkelijke ring. Centraal stond de in Bellingwolde geboren ds. Remko Engels (1772-1855). Na de lezing was er nog de mogelijkheid de kerk en het kerkhof te bezichtigen.
Onderstaand een aantal foto’s gemaakt door Geert Volders.
20160618_150620 20160618_165021 20160618_165314 20160618_155822 20160618_155915 20160618_161103

Vragen over klok in Ter Apel en carillon in de Vlagtwedde

Geplaatst op door
Beantwoorden

Van Alie Rommers-deJong kregen we twee vragen. Wie kan Alie verder helpen en wil reageren onder dit bericht?

We waren afgelopen maandag op bezoek bij vrienden op een camping in Bourtange en bezochten verder het park van de Kloosterkerk in Ter Apel, waar we dat mooi gebouw zagen. Op de terugweg kwamen we door Vlagtwedde en zagen het moderne carillon.
Mijn vraag is tweeledig:

1 Weet u iets meer over de klok en de klokkenstoel op het dak van de Kloosterkerk

2 Is er iets meer bekend over het carillon in Vlagtwedde waar op de grootste van de 18 klokken staat RABOBANK DE AA-LANDEN

Ik ben met name geinteresseerd in de gieter en het jaar waarin de klok gegoten is. Die op de Kloosterkerk heeft tekst, maar op de foto is dat voor mij niet te lezen.

Alle info is welkom.

Vriendelijke groet,

Alie

Roomboterfabriekjes in Westerwolde

Geplaatst op door
Beantwoorden

Van de heer P.W. Pastoor kregen we de volgende vraag:
In verband met een onderzoek naar de opkomst van de zuivelindustrie ben ik op zoek naar de lokatie van nog drie fabriekjes in de gemeente Vlagtwedde. De roomboterfabriekjes “Vlagtwedde” en “Ter Apel” werden officieel opgericht in 1895 als N.V. Ze hebben gewerkt tot ongeveer 1907. De ontbinding van de N.V.’s werd niet geregistreerd bij de Arrondissements Rechtbank te Winschoten. Het derde fabriekje, mogelijk een opvolger van de eerste, “Westerwolde” te Vlagtwedde functioneerde van 1911 tot juni 1918.

Bij het kadaster zijn deze fabriekjes zeer moeilijk te vinden.

Wie weet waar ze gestaan hebben?

U kunt reageren via de reactiemogelijkheid op dit bericht.

Ledenbijeenkomst op 18 juni a.s. in Blijham

Geplaatst op door
Beantwoorden

Betreft: Uitnodiging ledenbijeenkomst

Geachte leden en andere belangstellenden,

Zoals eerder aangekondigd, nodigen wij u hierbij nogmaals uit voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 18 juni a.s. in de Hervormde (PKN) kerk aan het Oosteinde te Blijham. De bijeenkomst begint om 13.30 uur. Het bestuur stelt het volgende programma voor:

  1. Opening, door de voorzitter.
  2. Vaststelling van de agenda.
  3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
  4. Historische actualiteiten in Westerwolde.
  5. Rondvraag/w.v.t.t.k.
  6. Pauze.
  7. Voordracht door de heer drs. Jochem Abbes uit Bourtange onder titel: Een Hervormde vondst in een Gereformeerd archief. Dit voorjaar doken in het archief van de Gereformeerde Vennekerk te Winschoten de notulen op van de Hervormde Ring Midwolda. Ook het eerste deel vanaf de oprichting in 1816 zat daarbij, het jaar waarin Koning Willem I het Algemeen Reglement instelde en de naam van de oude Nederduits Gereformeerde Kerk veranderde in Nederlandse Hervormde Kerk. Dit Algemeen Reglement – dit jaar 200 jaar geleden ingevoerd – heeft heel wat teweeg gebracht in het kerkelijk leven van de eerste helft van de 19e eeuw, ook in Westerwolde en het Oldambt (samen verenigd in één classis). Een belangrijke figuur uit die tijd was ds. Remko Engels (1772-1855), jarenlang Hervormd predikant in Nieuwolda. Ds. Engels was geboren en getogen in Bellingwolde, waar zijn ouders een boerderij bezaten. Zijn jeugd in Bellingwolde werd bepalend voor zijn latere loopbaan. Na zijn studie theologie in Groningen zou hij zich als Hervormd predikant ontpoppen als één van de belangrijkste vertegenwoordigers van het Réveil in de provincie Groningen. Aan de hand van een bladzijde uit het archief van de Ring (waarin ds. Engels ook opduikt) wordt een beeld geschetst van de kerkelijke wereld van Oost-Groningen in die tijd. Ook zal aandacht worden besteed aan de kerk en de Hervormde gemeente van Blijham, de vergaderlocatie van die dag.
  8. Sluiting van de vergadering.

Naast de kerk is voldoende gelegenheid om te parkeren. Het bestuur hoopt weer velen van u op 18 juni te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,                                                               I. Middelkamp-Maarsingh, secretaris.

Onder Vuur binnenkort bij onze leden op de deurmat

Geplaatst op door
Beantwoorden

onder vuur

Dit tijdschrift vertelt het verhaal van de Eerste Münsterse Oorlog die zo’n 350 jaar geleden het oosten van Nederland in zijn greep hield. De Münsterse Prins Bisschop Bernhard von Galen, inmiddels bekend als Bommen Berend, viel hierbij in 1665 met duizenden soldaten de Republiek der Nederlanden binnen. Nog geen twee maanden later was de Prins Bisschop goeddeels verslagen. Hij liet daarbij met name Groningen in grote staat van ontreddering achter. MOW ontwikkelde het tijdschrift om de inhoud van de tentoonstelling Onder Vuur (afgelopen in maart) te bewaren en te verspreiden.
Leden van de Historische Vereniging Westerwolde krijgen het magazine thuisgestuurd.

Ons blad Terra Westerwolda

Geplaatst op door
2

Als lid van de Historische Vereniging Westerwolde (HVW) ontvangt u het tijdschrift Terra Westerwolda. Vier jaargangen is het tijdschrift verschenen als coproductie van de HVW en het Streekhistorisch Centrum (SHC). Zoals besproken op de Algemene Ledenvergadering van 19 maart jongstleden, is in het najaar van 2015 een einde gekomen aan de samenwerking tussen de HVW en het SHC. Wij bedanken de redactieleden van het SHC voor de vele inhoudelijke bijdragen en hun inzet voor Terra Westerwolda!

Tot groot genoegen blijft Terra Westerwolda gewoon drie keer per jaar verschijnen als tijdschrift van de HVW. Museum de Oude Wolden te Bellingwolde is bereid gevonden om een sponsorschap aan te gaan met de HVW, zodat wij Terra Westerwolda kunnen blijven uitgeven. Net als voorgaand jaar levert het museum ook een redactielid. De redactie bestaat uit Hans ter Heijden (eindredacteur), Jochem Abbes, Tjarko van Dijk (namens Museum de Oude Wolden), Jan Huizing en Geert Volders.

De redactie streeft er naar het eerstvolgende nummer van Terra Westerwolda (het zomernummer) in juli gereed te hebben. Mocht u willen meewerken aan Terra Westerwolda, dan bent u van harte uitgenodigd om contact op te nemen met Hans ter Heijden, e-mail: h.j.terheijden@hetnet.nl; postadres: Mussel A Kanaal Oost 1, 9541 XW Vlagtwedde; telefoon: 0599 313 811.

Tot deze eerstvolgende editie van Terra Westerwolda hoeft u echter niets te missen over de geschiedenis van Westerwolde. Het afgelopen jaar is in het cultuurhistorische programma ‘Onder Vuur’ stil gestaan bij de Eerste Münsterse Oorlog die 350 jaar geleden uitbrak. Museum de Oude Wolden heeft ter herinnering aan deze ingrijpende geschiedenis het magazine Onder Vuur gemaakt en stelt dit magazine beschikbaar voor de leden van de HVW. Wij zenden u begin mei een exemplaar van dit magazine dat u ontvangt in plaats van het voorjaarsnummer van Terra Westerwolda.

Ledenbijeenkomst 19 maart 2016 over veldnamen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Op de ledenvergadering van 19 maart 2016 werd een lezing verzorgd door drs. Sebastiaan Vos over: Historische veldnamen in Westerwolde, waarin hij aan de hand van een aantal websites de geschiedenis van onze woonomgeving liet zien. Daarnaast vertelde hij op welke wijze aan de website www.landschapsgeschiedenis.nl veldnamen en andere waardevolle historische informatie kunnen worden toegevoegd. Liefhebbers en enthousiastelingen in Westerwolde kunnen zelf ook, alleen of in groepsverband, hiermee aan de slag gaan, zodat deze waardevolle gegevens worden vastgelegd en voor de toekomst bewaard blijven. Binnen de vereniging hebben zich al mensen opgegeven, die zich hiermee bezig willen houden. Onderstaande foto’s zijn gemaakt door Geert Volders.

De belangrijkste punten op een rijtje vanuit de uiteenzetting van dhr. S. Vos die aan de hand van websites de geschiedenis van onze woonomgeving aantipte en daarmee de mogelijkheden voor onderzoek naar veldnamen liet zien. Opmerking: De onderstaande websites werken het beste via Firefox en Google Chroom. Internet Explorer functioneert minder goed.

www.topotijdreis.nl
Via deze website zijn topografische kaarten te raadplegen vanaf 1815. Het is mogelijk om eenzelfde gebied middels kaarten uit verschillende jaren te bekijken.
Opmerking: De meest voor de hand liggende verklaring voor en veldnaam is niet altijd de juiste!

www.hisgis.nl
Een historisch geografisch systeem waarin alle gegevens van Nederland uit 1832 te vinden zijn. Via KAARTLAGEN kan er gekozen worden voor gebouwen, percelen en ook voor eigenaren. Door aan te klikken krijgt men informatie, maar er is ook een zoekfunctie waarmee gezocht kan worden op eigendom, naam en perceelnummers (zonder spatie!).
Via ACHTERGROND kan er gekozen worden voor rasterlagen. Hiermee kunnen kaarten over elkaar heen worden gelegd. Dit kan voor oriëntatie heel handig zijn.
Opmerking: In de Groninger Archieven kan in de studiezaal een kadastrale archiefviewer worden geraadpleegd met materiaal vanaf 1832.

www.groningerarchieven.nl
In de zoekbalk KADASTRALE KAARTEN en dan TOEGANG 44. Vul vervolgens de plaats in en ENTER. Er volgt dan een overzicht.
Opmerking: via deze site zijn geen veldnamen te vinden.

www.landschapsgeschiedenis.nl
Aan deze site wordt nog gewerkt en Westerwolde is helaas nog niet ingevuld.
Deze site biedt de mogelijkheid om informatie over veldnamen toe te voegen en dat is niet heel erg moeilijk. Er kan worden ingelogd via REGISTREREN rechtsboven waarna een gebruikersnaam, naam en emailadres wordt gevraagd. Via de mail komt een wachtwoord en daarna is het mogelijk om in te loggen. Eenmaal geregistreerd kunnen er ook dingen worden toegevoegd. De site wordt ook gecontroleerd.
Ten aanzien van veldnamen merkte dhr. Vos op:
veldnaam de Wisch 1832 betekenis: groen land, weidegrond, vruchtbare grond.
Wieringa 1900-1950: Wisk
Opmerking: dhr. Vos benadrukt het belang van toevoegen van informatie! Eventueel hulp nodig: s.vos@groningerarchieven.nl

www.leestekensvanhetlandschap.nl
Een nieuwe site waarop landschapselementen kunnen worden bekeken en opgezocht. Bevat veel informatie.

www.beeldbankgroningen.nl
Foto’s, tekeningen van de provincie en de stad Groningen. Er kan worden gezocht op plaatsnaam en straat.

www.delpher.nl
Een site van de Koninklijke Bibliotheek. Er kan worden gezocht naar artikelen in kranten, boeken en tijdschriften. Er kan worden gezocht op combinaties, een voorbeeld: “Onstwedde – groen land – notaris” brengt je bij een artikel over een veiling. Op deze manier kunnen soms veldnamen worden gevonden. Een volgende stap kan dan zijn om verder te zoeken via de archieven. Opmerking: Notariële archieven worden op dit moment gescand.

20160319_145435 20160319_145529

Een mooie pentekening en een mooi verhaal uit Veele

Geplaatst op door
Beantwoorden

Via ons lid Freerk Lukens kregen we deze pentekening, die hij had gekregen van Menso Kruize uit Stadskanaal met een leuk verhaaltje erbij.
Het gaat over de familie Brugge uit Veele. Menso Kruize herinnert zich nog vader en zoon Brugge die beide de voornaam Harm droegen. Zeg maar Brugge junior en Brugge senior.
Menso’s connectie met Veele en Brugge is dat zijn vader Geert Kruize in Veele geboren is en getrouwd was met Geertruida Brugge. De naam Brugge is volgens Menso in Veele ontstaan. Zij eerste voorouder met de naam Brugge is Harm Engels Brugge, geboren in 1769 te Wessinghuizen en gedoopt te Wedde. Hij was geboren als zoon van Engel Harms Luchtenborg. Omdat Harm als landbouwer woonde en werkte in Veele, bekend onder kadastraal nummer 464 nr. 4 nabij een brug, heeft hij zich naar de brug laten vernoemen als Brugge en heeft vanaf dat moment afscheid genomen van de naam Luchtenborg.
Van deze brug is deze tekening gemaakt met daarop nog net zichtbaar de boerderij van Harm. Volgens Menso is deze boerderij gelegen in Veele rechts achter de boerderij van Joling. De brug zou dus over ’t Oal Daip moeten liggen aan de Jaskampenweg, voorbij het pand Veelerweg 21 van Jarke Kruize. Je zou het zo moeten zien dat de tekening is gemaakt met de rug naar het pand Veelerweg 21 en met het gezicht naar Ter Wupping toe. De boerderij van Harm bestaat al lang niet meer. Maar toch een leuk verhaal waar we Freerk en Menso zeer erkentelijk voor zijn.

Bij Veele