Uitnodiging Algemene Ledenvergadering zaterdag 25 maart 2023

  

 Geachte leden en andere belangstellenden,

 Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de algemene ledenvergadering van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 25 maart a.s in d’Ekkelkaamp te Onstwedde:

Kerklaan 7, 9591 AH Onstwedde.  De vergadering begint om 13.30 uur.

Het bestuur stelt de volgende agenda voor:

  1. Opening door de voorzitter.
  2. Vaststelling van de agenda.
  3. Notulen van de ALV van 26 maart 2022 te Onstwedde.
  4. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
  5. Financieel verslag 2022, begroting 2023 door de penningmeester. Verslag van de kascommissie.
  6. Benoeming van een nieuw lid voor de kascommissie.
  7. Jaarverslag 2022 (liggen ook ter plekke ter inzage), door de secretaris.
  8. Bestuursverkiezing. Aftredend zijn de heren F.E.  Mol en R. F. E. Wolf. Beide bestuursleden stellen zich herkiesbaar. Namen van eventuele tegenkandidaten kunnen tot een kwartier voor aanvang van de vergadering ingeleverd worden bij de voorzitter dhr. J.G. Abbes.
  9. Rondvraag.
  10. Pauze. (tussen deel 1 en 2 van de lezing)

    Duo-lezing door mevr. Jona van Keulen en dhr. Lieuwe Jongsma over de Groningse betrokkenheid bij slavernij


Als we het over de Nederlandse betrokkenheid bij de slavernij hebben, denken de meeste mensen niet direct aan Groningen. Vaak associëren we die geschiedenis met Amsterdam en Middelburg, maar toch komt ook Groningen vrij snel daarna om de hoek kijken. Een groot deel van de elite van stad en provincie Groningen had in de 17de, 18de en 19de eeuw op de een of andere manier te maken met slavernij of mensenhandel. Lieuwe Jongsma en Jona van Keulen vertellen hier meer over. Lieuwe Jongsma is conservator Geschiedenis bij het Groninger Museum en was projectleider van de tentoonstelling Bitterzoet Erfgoed: Zwart in Groningen. Hij houdt zich al sinds 2013 met dit onderwerp bezig. Zo werkte hij mee aan Sporen van het slavernijverleden in Groningen van Barbara Henkes en Margriet Fokken en schreef hij zijn masterscriptie over familienetwerken rond de trans-Atlantische slavenhandel in Groningen. Jona van Keulen was hoofd publiek van de Groninger Archieven en raakte zo in 2014 betrokken bij het onderzoek naar het Groninger slavernijverleden. Zij werkt nu nog mee aan een project van het Nationaal Archief in Suriname rond stukken over het slavernijverleden in bestuursarchieven uit de 19e eeuw.

In juli van dit jaar begint in Nederland het Nationaal Herinneringsjaar slavernijgeschiedenis naar aanleiding van de afschaffing in 1863. En in september zal het 400 jaar geleden zijn dat de Groninger kamer van de WIC zich vestigde in het West-Indische Huis aan het Munnikeholm in de stad Groningen. Alle reden om te kijken naar de Groningse betrokkenheid bij slavernij, vooral een gevolg van de aanwezigheid van de WIC in Groningen. Hierbij geven de sprekers voorbeelden uit alle hoeken van de provincie. Met speciale aandacht voor Unico Wilkens uit Bellingwolde en zijn nazaten, die veel plantages in Suriname bezaten.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 25 maart a.s. te mogen begroeten.

Met vriendelijke groet,

Kineke Kuper,
secretaris.

 

H.A.H. Kuper-Dijkmeijer
Venneweg 15
9541 XN Vlagtwedde
e-mail: secretaris-HVW@kpnplanet.nl
06 23144499

Te downloaden bijlagen: Jaarverslag en Verslag vorige ALV
HVW Jaarverslag 2022
HVW Verslag ALV 26 maart 2022

 

Oproep voor mensen die dialect spreken in o.a. Onstwedde

Raoul Buurke van de Rijks Universiteit Groningen en zijn team zijn op zoek naar sprekers van het Fries en het Nedersaksisch. Spreekt u een lokaal dialect van een van deze twee talen? Of kent u iemand anders (in de buurt of familie) voor wie dit geldt? Waarschijnlijk kunt u ons dan helpen!

Voor ons onderzoek zijn wij op zoek naar sprekers uit specifieke plaatsen en van een specifieke leeftijd. Als u (of iemand die u kent) die voldoet aan de criteria hieronder en mogelijk geïnteresseerd is om bij te dragen aan ons streektaalonderzoek, nodigen we u uit een e-mail sturen naar raoul.buurke@rug.nl. In het onderzoek doet u een paar simpele taken, zoals het uitspreken van een lijst woorden en het voeren van een gesprek met een andere streektaalspreker. We vragen specifieke de Friese sprekers om ook een aantal zinnen apart in te spreken, zodat we Friese spraaktechnologie kunnen verbeteren.

We zijn nog op zoek naar mensen die opgegroeid zijn in de plaatsen die hieronder zijn genoemd. Plaatsen binnen 10 kilometer van de hieronder genoemde plaatsen zijn ook prima. U kunt de plaatsen bekijken op de kaart.

Alle informatie vindt u op de website

 

Ds. Stoel en het regionalisme in Westerwolde Lezing door Jochem Abbes

Harmanus Stoel

In 1923 – dit jaar honderd jaar geleden – vertrok ds. Harmanus Stoel uit Sellingen naar Sleen, waar hij een beroep bij de Hervormde gemeente aannam. Met Stoel vertrok een predikant uit Westerwolde, die een blijvende indruk maakte.

Nadat Stoel in 1913 in Sellingen aankwam, raakte hij gefascineerd door het landschap en de geschiedenis van Westerwolde. Tijdens zijn vele huisbezoeken vroeg hij mensen naar oude volksgebruiken en verhalen. Zijn grote interesse voor de streekgeschiedenis leidde tot een aantal artikelen in de Groninger Volksalmanak en in de regionale kranten. Die geven een bijzonder tijdbeeld van het Westerwolde dat Stoel in de jaren 1913-1923 aantrof.

Regionalisme

Westerwolde stond in die periode aan de vooravond van de grote ontginningen en andere ontwikkelingen. De artikelen van Stoel geven niet alleen een indruk van de tijd, ze vallen ook op door een grote aandacht voor taal, geschiedenis en folklore. Daarmee passen ze helemaal in het opkomende Groninger regionalisme.

In deze lezing brengt Jochem Abbes de pennenvruchten van Stoel voor het voetlicht en overweegt hij wat we van daarvan nog herkennen in onze tijd.

Jochem Abbes

Jochem Abbes is historicus, voorzitter van Historische Vereniging Westerwolde en mede-auteur van de Landschapsbiografie Westerwolde. Hij is werkzaam bij de gemeente Westerwolde.

Datum en aanvang

Donderdag 23 maart. Inloop vanaf 19.30, start 19.45 uur.

Locatie MOW Bellingwolde.

De tentoonstelling Gronings licht is deze avond gratis toegankelijk voor bezoekers van de lezing.

Geboortehuis gezocht van Boukje Boelens in de Stobben (Vlagtwedde)

Hierbij doe ik een poging in een bijzonder verzoek aan u, misschien kunt u mij verder helpen bij mijn zoektocht naar de geboortegrond van mijn moeder, Boukje Boelens, zij is geboren op 7 augustus 1912 te Stobben, Gem. Vlagtwedde. Mijn grootouders Fam. Minne Boelens, woonden aldaar van ongeveer 1909 tot 1919. Graag zou ik de geboorteplek van mijn moeder willen vinden, welk adres, welk perceel het betreft.

Inmiddels heb ik al wat zoekwerk gedaan, zie onderstaande informatie. Zou u mij misschien verder kunnen helpen op grond van deze informatie ?

Bij voorbaat mijn hartelijke dank, graag zie ik uw reactie tegemoet.

De Gemeente kan mij helaas, desgevraagd niet verder helpen.

Met vriendelijke groet,

Piet Swart
e-mail: pietswart11@gmail.com

Brinkhof 11,9449 PR Nooitgedacht – tel. 0657326409


Via  delpher.nl  ben ik aan het grasduinen in ouwe kranten. 

Daar tref ik het volgende bericht aan uit de Winschoter courant van 4 mei 1917: 

“De heer L. Abee, landbouwer te Stobben, die onlangs de boerderij van zijn buurman M. Boelens kocht, heeft nu zijne nieuwe bezitting weer met  f 1000,-  winst onderhands verkocht aan den heer R. Nieboer, directeur der aardappelmeelfabriek “Westerwolde” te Veelerveen.” 

En uit de Winschoter courant van 15 december 1911: 

“Met de veiligheid schijnt het hier er niet beter op te worden. Had men overigens tot dusver weinig of geen last van diefstal, in den laatsten tijd komen deze herhaaldelijk voor. De landbouwer H. had ‘s avonds zijn gereedschap buiten laten staan en den daarop volgenden morgen bleek het ontvreemd te zijn. 

De arbeider M. Boelens woonachtig op de Stobben ging deze dagen eens zijn aardappelkuilen inspecteren. Bij nader onderzoek bleek een gat vol bijna geheel gekaapt. Deze dieverijen worden op rekening gesteld van de bewoners van ‘t dakloozenhuis.

Gevonden: Notities over Roelf Nieboer

Boekhouder aardappelmeelfabriek te Coevorden. 

1916: fabrieksdirecteur te Vlagtwedde 

Nieuwsblad van het Noorden, 12-6-1912: 

N. Pekela, 11 Juni. Tot directeur van de aardappelmeelfabriek te Alteveer is benoemd onze plaatsgenoot de heer R. Nieboer Rzn. 

Het Nieuws van de Dag, 4-4-1913: 

Tot directeur der coöperatieve aardappelmeelfabriek te Musselkanaal (Gr.) is benoemd de heer R. Nieboer Rzn., directeur-boekhouder te Alteveer. 

13-12-1915 Nieuwsblad van het Noorden: Verloving, woonplaats: Veelerveen (gem. Bellingwolde). 

Nederlandsche Staatscourant, 26-4-1917: 

Oprichting van een stichting “Woningbouwvereeniging Westerwolde”, gevestigd te Veelerveen, gemeente Bellingwolde. 

6 personen, waarbij: Roelof Nieboer, directeur Coöperatieve Aardappelmeelfabriek Westerwolde, wonende te Vlagtwedde. 

Het Volk, 2-11-1922: 

Failliet verklaard. De rechtbank te Winschoten heeft R. Nieboer, direkteur van een meelfabriek te Veelerveen failliet verklaard. N. is voortvluchtig. 

Het Volk, 12-12-1922: 

Een tekort van f 750.000. Het tekort van de koöperatieve aardappelmeelfabriek “Westerwolde” te Veelerveen is rond f 750.000. Door elk aandeelhouder van f 100 moet 

f 375 worden bijbetaald. De gevluchte direkteur Nieboer ging er met f 75.000, aan de koöperatie toebehoorende, vandoor. 

Het Volk, 3-3–1923: 

Eindelijk geknipt! De direkteur R. Nieboer, die er in het laatst van Oktober met een goede buit van de aandeelhouders der Koöp. Aardappelmeelfabriek “Westerwolde” te Veelerveen van door ging, is blijkens berichten, aldaar ontvangen, te Athene gevangen gezet, na vooraf in Macedonië, waar hij reeds een farm had gekocht, te zijn gearresteerd. N. zal aan de justitie te Winschoten worden uitgeleverd. 

Prov. Drentsche en Asser Courant, 10-10-1923: 

Verslag alg. vergadering Aardappelmeelfabriek “Westerwolde” te Veelerveen. Er is uitlevering van Nieboer aan Griekenland gevraagd. Het is er niet van gekomen. Nieboer is nu op vrije voeten. 

Nieuwsblad van het Noorden, 24-9-1925: 

Bellingwolde, 24 September. Blijkens bij het gemeentebestuur ingekomen bericht, is de heer R. Nieboer, vroeger directeur der Aardappelmeelfabriek “Westerwolde” te Veelerveen, op het perron van een Grieksch station, overleden.

Nieuwe bijdragen op de website

Jacob Nijboer uit Harpel die dit jaar is overleden, beheerde een aantal websites waar ondermeer historische gegevens op stonden. De websites zullen binnenkort ophouden te bestaan en in overleg met Plaatselijk Belang Harpel hebben we voor zover mogelijk wat dingen kunnen redden van de ondergang. Zo waren er een artikel over Aycke-van-Ellersinghuizen in de vorm van een feuilleton afkomstig uit een krant en een artikel over Erve Altingh uit Ellersinghuizen best nog even de moeite waard om vast te leggen. Beide documenten vindt u hierboven in het menu.

Winternummer Terra Westerwolda verschenen

Op zoek naar een leuk cadeau voor de feestdagen? Het nieuwe nummer van Terra Westerwolda is uit en staat weer boordevol met uiteenlopende verhalen over de geschiedenis en mensen van Westerwolde. Onze abonnees hebben hun exemplaar inmiddels op hun deurmat kunnen vinden en het tijdschrift is ook weer verkrijgbaar bij de vaste verkooppunten.

Sterenborg: boerderij en boerenfamilie

Redacteur Lizanne Trenning interviewde Freeke Sterenborg-Terpstra en haar zoon Nanne Sterenborg over hun familiegeschiedenis en de geschiedenis van de gelijknamige streek Sterenborg bij Onstwedde. Freeke en Nanne vertellen over hoe het boerenleven in de laatste zestig jaar is veranderd en hoe het is om al generaties lang in hetzelfde gebied te boeren.

Naar Suriname en terug

De naam Unico Wilkens trok de aandacht van Jona van Keulen. Zij dook de archieven in en ontdekte het verhaal van de familie Wilkens die in de achttiende eeuw emigreerde van Westerwolde naar Suriname om daar plantage-eigenaar te worden.

De heksen van de Ruiten Aa

Aan het einde van de zestiende eeuw vonden in Westerwolde heksenprocessen plaats. Wat was de reden hiervoor en wie waren hierbij betrokken? Marjan Daanje en Melissa Steenhuis deden in opdracht van Museum Klooster Ter Apel onderzoek naar deze heksenprocessen. De resultaten van hun onderzoek zullen in het voorjaar van 2023 te zien zijn tijdens een tijdelijke tentoonstelling in het museum, maar in Terra Westerwolda lichten ze alvast een tipje van de sluier op.

En verder…

Uiteraard vindt u in Terra Westerwolda ook weer de vaste bijdragen namens het MOW|Museum Westerwolde en de Historische Kring Ter Apel. Die laatste deelt meer informatie over het grondradaronderzoek dat rond Museum Klooster Ter Apel is uitgevoerd. Verder schreef Chonda Luring-te Velde een bijdrage over de drie bijbanen van de Onstwedder hoofdonderwijzer. Jacco Pranger herdenkt Jan Hubbeling Snelter, beter bekend als ‘Jan Hobbel’ en zijn directe familieleden. En Petronella J.C. Elema beschrijft hoe een op het eerste gezicht simpele aantekening in een familiebijbel een belangrijke rol speelde in een rechtsproces in Wedde. Daarnaast leest u uiteraard ook het nieuws van de Historische Vereniging Westerwolde en de laatste historische actualiteiten.