Uitnodiging ledenbijeenkomst

Geachte leden en andere belangstellenden,

Zoals reeds eerder aangekondigd, willen wij u hierbij nogmaals uitnodigen voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op donderdag 15 oktober a.s. in Museum De Oude Wolden (Hoofdweg 161, 9695 AE) te Bellingwolde.
Deze extra ledenvergadering staat in het teken van de expositie “Onder Vuur” in het museum, waarin de Eerste Munsterse Oorlog op een inzichtelijke en interessante manier wordt verbeeld. Voor deze gelegenheid heeft het museum verschillende bijzondere stukken in bruikleen gekregen, waarvan enkele nog nooit in Westerwolde zijn vertoond. Na de herdenking van de Slag bij Jipsinghuizen op 26 september jl. en de opening van de beide deelexposities in SHC De Oude Stelmakerij te Sellingen (2 oktober jl.) en Vestingmuseum Oudeschans (4 oktober jl.), zullen op deze avond enkele mini-lezingen worden aangeboden en krijgt u de gelegenheid om de expositie te bezichtigen.

De vergadering begint om 20.00 u. (inloop v.a. 19.30 u.). De agenda is als volgt:

1. Opening, door de voorzitter.
2. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
3. ‘De Eerste Munsterse Oorlog 1665-1666; een overzicht’, door drs. Tjarko van Dijk, medewerker van Museum de Oude Wolden.
4. ‘Defensie en legerwezen in Oost-Groningen in 1665’, door Geert Volders MA, samensteller van de exposities in Sellingen en Oudeschans.
5. ‘De Slag bij Jipsinghuizen; een historiografie’, door drs. Jochem Abbes, cultuurambtenaar van de gemeente Vlagtwedde.
6. Pauze.
7. Korte toelichting op de expositie, door Tjarko van Dijk. Daarna heeft u gelegenheid om de expositie te bezichtigen. De bovengenoemde sprekers zullen aanwezig zijn om vragen te beantwoorden.

Tot slot nog een mededeling: wegens drukke werkzaamheden van de redactie is de verschijning van het oktober-nummer van Terra Westerwolda enigszins verlaat. De samenstelling van het nummer is echter in vergevorderde staat en zal binnenkort worden uitgebracht.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 15 oktober te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Met vriendelijke groet,
namens het bestuur,

I. Middelkamp-Maarsingh, secretaris.

Vanaf 3 oktober a.s. is in SHC de Oude Stelmakerij een nieuwe expositie te zien, die gaat over de Slag bij Jipsinghuizen.

Volg deze link voor een verslag van de opening van deze expositie gemaakt door Westerwolde Actueel.

Deze veldslag, die in september dit jaar precies 350 jaar geleden werd geleverd, betekende een cruciaal moment in de Eerste Münsterse Oorlog. Bommen Berend, Prinsbischop van Münster, werd daar een gevoelige slag toegediend.

De Slag bij Jipsinghuizen staat te boek als ‘een hart gevecht’. Het Münsterse leger, ongeveer 1.800 man groot, werd uit elkaar geslagen. Daarmee werd de eerste aanval op de stad Groningen verijdeld. In de expositie vertellen panelen, foto’s en kaarten over de gebeurtenissen die zich in slechts enkele dagen afspeelden in het kleine Westerwoldse plaatsje dat hiermee een plaats in de Vaderlandse geschiedenis verwierf.

Dit is de Munsterse veenbrug tussen Walchum en Sellingen verwoest door luitenant Willem Nierop en zijn manschappen ( Geert Schreuder, 2015).

Kunstschilder Geert Schreuder uit Onstwedde verbeeldde speciaal voor deze tentoonstelling een van de gebeurtenissen tijdens de veldslag.

De tentoonstelling in Sellingen maakt deel uit van een groter geheel aan activiteiten waarvan de hoofdtentoonstelling in Museum de Oude Wolden in Bellingwolde wordt gehouden. Hier wordt het algemene verhaal van de Eerste Münsterse oorlog verteld, in het Vestingmuseum in Oudeschans is te zien hoe soldaten  in de 17e eeuw in een vestingdorp leefden.

SHC de oude Stelmakerij is een dependance van het Streekhistorisch Centrum in Stadskanaal. De openingstijden zijn in de maand oktober van woensdag tot en met zaterdag van 10.00-16.00 uur en op zondag van 13.00-16.00 uur. Raadpleeg voor de openingstijden na oktober de website www.streekhistorischcentrum.nl. Het adres is Dorpsstraat 32, 9551 AE Sellingen, de entree is gratis.

Oktober is de Maand van de Geschiedenis

Er wordt dan o.a. in Groningen de Dag van de Groninger Geschiedenis georganiseerd, maar op zaterdag 24 oktober 2015 wordt er ook in Westerwolde door de Burcht te Wedde aandacht besteed aan de Maand van de Geschiedenis.

De Burcht is dan namelijk open voor de liefhebbers van de historie van de Burcht. Harm Nijboer heeft jaren onderzoek gedaan naar de geschiedenis en bouwhistorie van het burchtcomplex. Hij is die dag van 10.00 -17.00 uur aanwezig op de Burcht om vragen te beantwoorden. Het museumgedeelte van de Burcht is dan eveneens open voor het publiek.

U bent dan van harte welkom.

De 29ste Dag van de Groninger Geschiedenis vind dit jaar plaats op zaterdag 10 oktober. De Dag van de Groninger Geschiedenis wordt traditiegetrouw gehouden in het gebouw van het RHC Groninger Archieven in Groningen en  maakt onderdeel uit van de landelijke Maand van de Geschiedenis. Het thema van deze editie is Tussen Droom & Daad en ook dit jaar pakt de organisatie groots uit met tal van geschiedenisactiviteiten rond dit landelijk thema. Een kleine greep uit de activiteiten die tijdens de Dag voorbij zullen komen: bezoekers kunnen verschillende lezingen over uiteenlopende historische onderwerpen bijwonen. Op het hoofdpodium zijn onder meer muziekoptredens, er is theater en de Groninger geschiedenisquiz ontbreekt ook dit jaar niet. Op de boeken- en informatiemarkt kunnen geïnteresseerden terecht voor oude en nieuwe boeken over de Groninger geschiedenis en cultuur. Ook dit jaar zal het parkeerdek weer gevuld zijn met bijzondere activiteiten voor jong en oud en zijn er diverse activiteiten op andere locaties als excursies, boottochten en -bezichtigingen. Het thema Tussen Droom & Daad zal als een rode draad verweven zijn in het programma. Binnenkort is het programma van de Dag van de Geschiedenis 2015 bekend.

Het volledige programma vindt u via deze link:
Programma 2015 Dag van de Groninger Geschiedenis

Dag van de Groninger Geschiedenis Zaterdag 10 oktober 2015 Locatie: RHC Groninger Archieven, Cascadeplein 4 en 10 Tijd: 11.00 – 17.00 De toegang is gratis De Dag van de Groninger Geschiedenis wordt jaarlijks georganiseerd door RHC Groninger Archieven, Huis van de Groninger Cultuur, GAVA, Cultuurhistorische Vereniging Stad & Lande, Groninger Museum, Noordelijk Scheepvaartmuseum en Groninger Forum Bibliotheek.

Uitnodiging voor onze leden

350 jaar Slag bij Jipsinghuizen bij Erve Huisingh te Jipsinghuizen
Weenderstraat 17, 9551 TJ Jipsinghuizen (post Sellingen)
Parkeergelegenheid naast de boerderij
Aanvang 13.30 uur
Op 26 september 2015

350 jaar Slag bij Jipsinghuizen

In de ochtend van 26 september 1665, dit jaar 350 jaar geleden, stootte een voorhoede van de gardetroepen van Groningen en Ommelanden op een Munsterse legermacht die in Jipsinghuizen het kampement had opgeslagen. Het ging om troepen van de prinsbisschop van Munster, Christoph Bernhard van Galen, die enkele dagen eerder de oorlog had verklaard aan de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën. Direct openden de 500 à 600 Groningers onder leiding van kapitein Rembt ten Ham de aanval, waarbij luitenant Willem Nierop en zijn avant-gardisten de heldenrol speelden.

‘Een hart gevecht’ volgde, zoals de bekende geschiedschrijver Lieuwe van Aitzema in 1668 schreef, en het overrompelende effect was totaal. Het Munsterse leger, ongeveer 1.800 man groot, werd uit elkaar geslagen. Daarbij sneuvelden ongeveer 300 manschappen. De rest sloeg in chaos op de vlucht richting Sellingen, waar ze ontkwamen via de provisorische veenbrug richting Walchum die voor de aanval in het geheim was aangelegd. Gajus van Jeltinga, op dat moment kapitein in de vesting Bourtange, vermeldde in zijn ‘aentekeninghen’ dat er van onze zijde bijna geen doden vielen te betreuren en ‘slechts’ 17 man gevangen waren genomen. Groningen was daarmee in eerste instantie gered en kreeg door de overwinning bij Jipsinghuizen tijd om de verdediging te organiseren. Met de Slag bij Jipsinghuizen werd de Munsterse invasie in eerste instantie afgeslagen, maar niet gestopt. Via de kop van Overijssel, Drenthe en het Oldambt werd Westerwolde alsnog ingenomen, maar de oorlog zou voor de bisschop slecht aflopen. Staatse troepen onder leiding van graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen wisten het ingesloten Munsterse leger uiteindelijk uit Westerwolde te verdrijven. De Slag bij Jipsinghuizen bleek een slecht voorteken voor de bisschop: op 18 april 1666 moest hij de Vrede van Kleef ondertekenen. 

Uitnodiging

Het college van burgemeester en wethouders van Vlagtwedde wil deze memorabele gebeurtenis niet ongemerkt voorbij laten gaan en

nodigt u van harte uit om de herdenking van de Slag bij Jipsinghuizen op zaterdag 26 september 2015 bij te wonen. U bent vanaf 13.30 uur van harte welkom.

Wij zijn verheugd dat verschillende partners bereid waren om gezamenlijk een gevarieerd programma rond het thema samen te stellen. We denken daarbij aan Museum de Oude Wolden te Bellingwolde, SHC De Oude Stelmakerij te Sellingen, het Vestingmuseum Oudeschans, het CHC Oldambt en verschillende musea in Duitsland.
Laat u verrassen door het oude Erve Huisingh en een aansprekend programma!

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Vlagtwedde

Programma

13.30 uur Inloop en ontvangst

14.00 uur Welkom en introductie door Tjarko van Dijk, medewerker Museum de Oude Wolden te Bellingwolde

14.05 uur ‘Een hart gevecht’ door Jochem Abbes, cultuurambtenaar gemeente Vlagtwedde

14.30 uur Muzikaal intermezzo door zanggroep Friends uit Blijham

14.45 uur Declamatie: ’t Samen-spraeck (1665), door de stichting Uni Solo uit Ter Apel

15.05 uur Presentaties en woorden van dank

15.15 uur Receptie

Meer informatie over het programma vindt u op www.ondervuur1665.nl.

Medewerking wordt verleend door het Exercitie Peloton Bourtange en de Stichting Middeleeuws Ter Apel.

http://www.openmonumentendag.nl/gemeente/vlagtwedde/

De gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde organiseren op 12 en 13 september gezamenlijk de Open Monumentendagen. Volg bovenstaande link en zie het programma op de website. Ook zijn daar de routefolders te downloaden.

Betreft: uitnodiging leden excursie zaterdag 19 september 2015

Geachte dames en heren,

In deze bus excursie zoeken we naar de herkomst en laatste rustplaats van een aantal prominente Groningers die ook een vinger in de Westerwoldse pap hadden. Dit doen we door een aantal beeldbepalende kerken en borgterreinen te bezoeken.  Generaties lang drukten families zoals Clant, Ripperda en Addinga hun stempel op een regio en daarbij lieten ze (soms diepe) sporen na. Ook komt het wierdenlandschap op de Groninger klei uitgebreid aan bod tijdens deze excursie. Noord-Groningen lijkt dichtbij en bekend, maar is verrassend anders dan ‘ons’ Westerwolde.

Voor de excursie willen we het volgende programma voorstellen, waarbij de tijden bij benadering zijn (behalve de vertrektijd) en wijzigingen zijn voorbehouden (i.v.m. de beschikbaarheid van de kerken).

Programma 19 september 2015

9.00                 Vertrek bij d’Ekkelkaamp, kerklaan 7 te Onstwedde
10.00               Hervormde Kerk te Farmsum

Als het mee zit gaat deze kerk na een jarenlange restauratie op 12 september weer open. Wellicht hebben we dus een klein primeurtje! Wanneer dit het geval is krijgen we in de kerk een rondleiding. In de kerk zijn diverse fraaie grafzerken te zien onder andere van de familie Ripperda die verwant was aan de Addinga’s van Westerwolde.

11.30               Petrus en Paulus Kerk Loppersum

Naast de prachtige muurschilderingen bevat de Petrus en Pauluskerk te Loppersum ook een bijzonder Hinsz-orgel. In deze kerk zijn een aantal grafzerken te zien, waaronder die van Jurjen van Munster die enige tijd drost van Westerwolde is geweest namens de Stad (1532-1536).

12.30               Lunch

In ’t Schathoes van de Menkemaborg te Uithuizen wordt de lunch verzorgd.

13.45               Vertrek vanaf ’t Schathoes via Usquert naar Stedum

14.15               Bartholomeuskerk en Borgterrein Nittersum te Stedum                     

In de imposante Bartholomeuskerk staat de familie Clant van Stedum centraal. Eilco Clant van Stedum huwde in 1532 Margaretha Addinga. Door dit huwelijk erfde de familie Clant een pretentie op de heerlijkheid Westerwolde. Dit gaf in de 16^e eeuw nog aanleiding gaf tot juridische processen, maar geen realisatie van de claim. In de kerk vinden we ook het bijzonder fraai grafmonument van Adriaan Clant van Stedum. Hij is bekend geworden als medeondertekenaar van het vredesverdrag van Münster (1648).

15.45               Café Hammingh te Garnwerd: koffie/thee stop aan het Reitdiep.

16.15               Vertrek naar Feerwerd, Jacobuskerk

In het wierdedorpje Feerwerd staat de Middeleeuwse Jacobuskerk. Hier vinden we grafzerken van de familie Aldringa van Feerwerd. Deze familie is verwant aan de Aldringa’s die in de 17^e en 18^e eeuw als drost van Wedde fungeerden.

Ca. 18.00        Terug bij d’Ekkelkaamp

Aangezien we ’s ochtends geen koffie/theepauze houden is het raadzaam iets mee te nemen om in de bus te nuttigen.

Aanmelding

U kunt zich tot uiterlijk 12 september a.s. opgeven bij het secretariaat, mevr. Middelkamp-Maarsingh, per mail: middelkamp5@ziggo.nl of telefonisch 0599-412288

De kosten voor de dag bedragen € 35,00 per persoon (inclusief bus, lunch, koffie/thee, entreegelden). Wij vragen u het bedrag in de bus contant te voldoen.

Voor vragen kunt u terecht bij Geert Volders, geert.volders@gmail.com of telefonisch 06-46542540.

Kortom: ruime ingrediënten voor een zeer interessante – en gezellige! – excursie. We hopen op een goede opkomst en: vol = vol! Graag tot dan.

Met vriendelijke groet,

namens het bestuur,

Ina Middelkamp-Maarsingh, secretaresse