Categorie archieven: Agendaberichten

Muntschatten en ander Geluk op de Dag van de Groninger Geschiedenis: zaterdag 14 oktober van 11 tot 17 uur in en rond het gebouw van de Groninger Archieven.

Geplaatst op door
Beantwoorden

Alweer de 31e Dag van de Groninger Geschiedenis! Bij alle activiteiten staat de geschiedenis van stad en provincie Groningen centraal. Alle lezingen en activiteiten staan in het teken van Geluk; het thema van de landelijke Maand van de Geschiedenis. Soms met de tegenhanger Ongeluk, want het één bestaat niet zonder het ander.

Wij lichten er een paar programmaonderdelen uit:

Schatkamer met zeven Groninger muntschatten
Vroeger moest bijna ieder huishouden zijn vermogen, in voorwerpen of munten, letterlijk onder zich houden, bijvoorbeeld in de grond. Soms ging de kennis van de bewaarplaats verloren. Zelden wordt de schat teruggevonden, maar soms hebben we geluk, zoals in 2016 met de goudschat van Loppersum. Deze en zes andere Groninger muntschatten, presenteren we eenmalig samen in de Schatkamer op de Dag van de Groninger Geschiedenis.

Tussen schat en scherf
Wanneer u in het bezit bent van een heuse bodemvondst, dan kunt u op 14 oktober aanschuiven aan de determinatietafel. Vier kundige bodemschatkenners kunnen u alles vertellen over uw vondst en de historische waarde ervan: schat of scherf?
Geluk en geschiedenis voor kinderen
Geschiedenis is voor alle leeftijden, dus ook voor kinderen is er van alles te doen. Wat denk je van Scherven brengen geluk of het Rad van Fortuin? Bovendien is er speciaal voor kinderen een rondleiding door de indrukwekkende depots van de Groninger Archieven.

Programma en magazine
Op deze dag organiseren wij voor ieder wat wils: stadswandelingen, gelukslezingen, onderzoeksgeluk, informatiemarkt, lekkere muziek en nog veel meer. Op de website www.dagvandegroningergeschiedenis.nl vindt u steeds de meest actuele informatie over het hele programma, kunt u het speciale magazine inzien en een filmpje bekijken met beelden van verleden jaar, als herinnering of smaakmaker.
Exemplaren van het magazine kunt u ook afhalen in de hal van de Groninger Archieven en bij openbare bibliotheken.
Een geluksinspiratiefilmpje kunt u bekijken op https://vimeo.com/gava/dgg2017

Sociale media
Op de Twitter pagina van de Groninger Archieven plaatsen we in de aanloop naar de Dag ook DGG-nieuwsberichten.
Wilt u de Dag van de Groninger Geschiedenis promoten bij anderen? Verwijs dan naar www.dagvandegroningergeschiedenis.nl.  Op die website, onder in ‘Pers’, kunt u ook een afbeelding van de poster downloaden.
Bent u Twitter-gebruiker? Graag vragen we u in uw berichten over de Dag van de Groninger Geschiedenis de hashtag #dgg17 en #geluk te gebruiken. Zo helpt u mee om de Dag van de Groninger Geschiedenis 2017 ook via Twitter goed vindbaar te maken!

Praktisch – Gratis toegankelijk; soms aanmelding vooraf nodig
De Dag van de Groninger Geschiedenis vindt plaats op zaterdag 14 oktober en is gratis toegankelijk. Voor sommige activiteiten is deelname alleen mogelijk na aanmelding vooraf. Zie verder pag. 18 van het speciale magazine.

HVW
De Historische Vereniging Westerwolde zal de hele dag aanwezig zijn op de Dag van de Groninger Geschiedenis.

Bewoningsgeschiedenis interessante bijkomstigheid familiehistorie

Geplaatst op door
Beantwoorden

Wie denkt dat stamboomonderzoek of familiegeschiedenis een droge opsomming van datums is komt bedrogen uit. Verhalen over en rond personen zijn juist de krenten in de pap. Hetzelfde geldt voor bewoningsgeschiedenis.

Op zaterdag 30 september a.s., aanvang 11 uur organiseert HCC!genealogie weer een dag met twee lezingen. ’s-Morgens komt mevrouw Geertje Wiersma van de gezamenlijke bibliotheken Hoeksche Waard een presentatie geven over de schatrijke weduwe Johanna Jacoba Borski-Van de Velde. Geboren in Amsterdam trouwde zij Willem Borski, commissionair in effecten, makelaar in fondsen en participant, onder andere met Hope & Co. Ook handelde hij in rijst en graan. Als Willem op reis is, behartigt zijn vrouw zijn zaken. Na zijn overlijden in 1814, erft zijn weduwe een groot vermogen, zes herenhuizen in Amsterdam en het landgoed Elswout in de Kennemerduinen. Zij zet de zaken van haar man voort als de Firma Weduwe W. Borski, samen met procuratiehouder Johannes Bernardus Stoop. Die heeft zij nodig, want als vrouw is zij niet welkom op de Effectenbeurs.

HISGIS
’s-Middags vanaf 13.30 uur geeft Ruut Wegman een presentatie over HisGis, een databank van de eerste kadastrale kaarten van Nederland van 1832. Hij is als HBO-onderzoeker verbonden aan Wageningen University & Research. In zijn vrije tijd doet hij onderzoek naar de (bewonings-) geschiedenis van Westerwolde. HIS staat voor historisch en GIS voor Geografisch Informatie Systeem. Het bekendste GIS is wel Tomtom, voor het navigeren in het hier en nu. Met HISGIS kan in het verleden gereisd worden. Ruut Wegman beschikt over een GIS van de kadastrale kaart van 1829 van Westerwolde, Blijham en Bellingwolde. Daarnaast heeft hij vrijwel alle voor Westerwolde relevante akten in de periode 1391-1829 getranscribeerd. De belangrijkste onderdelen daarvan zijn het archief van de Drost te Wedde (1568-1592), de verzegelingen voor de Drost te Wedde (1695-1811), de verzegelingen voor de Richter van Westerwolde (1654-1811) en de notariële akten (1811-1829).
De basislaag bestaat uit de oudste cartografisch betrouwbare bezitsregistratie per perceel, namelijk die van het kadaster. Dat is een instelling uit de tijd van Napoleon, opgezet om een eerlijke grondslag te verkrijgen voor het heffen van grondbelasting. De oudste Nederlandse kadasterkaarten van de eerste serie dateren uit 1812 en 1813, de laatste uit 1832. Voor de HISGIS-basislaag zijn deze kaarten digitaal nagetekend en in een coördinatenstelsel geplaatst, waardoor ze op alle topografische kaarten passen. Vervolgens zijn aan elk perceel de bijbehorende gegevens over eigenaren, bodemgebruik en waarde anno 1832 gehangen.

De bijeenkomst wordt gehouden in zalencentrum Brandpunt, Oude Utrechtseweg 4a, 3743 KN Baarn, aanvang 11 uur, toegang gratis.

Stijgende interesse
Wat het precies is dat blijkbaar steeds meer mensen geïnteresseerd raken in de geschiedenis van hun familie kan Cees Heystek, voorzitter van de interessegroep Genealogie van HCC (Hobby Computer Club) niet zeggen. Maar het is wel een feit. Volgens Heystek werken tv-programma’s als Verborgen Verleden en Spoorloos daar ook aan mee. Maar wellicht ook allerlei series die zich in het verleden afspelen en vaak koningen en koninkrijken betreffen. “De verhalen zijn mooi, soms geschiedkundig min of meer juist, of aan de fantasie van de schrijver ontsproten, mooie kleding, prachtige decors; kortom een lust om naar te kijken. Het brengt geschiedenis dichter bij de mens, of de serie nu waarheidsgetrouw is of niet.”
Een programma als Verborgen Verleden levert soms uitermate interessante zaken op. Heystek: “Zo bleek de acteur Waldemar Torenstra in een rechtere lijn van Willem van Oranje af te stammen dan onze huidige Koninklijke familie.” Of de Engelse journalist Frank Gardner die bleek af te stammen van maar liefst acht Engelse koningen. Het afgelopen seizoen bleek een stijgende interesse van mensen met een Joodse achtergrond en mensen die door geallieerde militairen zijn verwekt bij de bevrijding. Onlangs bleek dat iemand veel meer familie had dan hij altijd had gedacht. Die bleken in de vernietigingskampen te zijn omgekomen, maar voor hem was dat wel een aanleiding om zijn familiegeschiedenis eens uit te gaan zoeken.

“Bijna iedereen hoopt op een adellijke afstamming”, bevestigt Heystek, maar de praktijk blijkt toch vaak anders. “Dat neemt niet weg dat gaandeweg -met of zonder koningen of met of zonder adellijke afkomst- mensen toch geïnteresseerd raken in wat hun verre voorouders deden, hoe zij woonden, wat voor een beroep zij uitoefenden en vooral hoe zij leefden en wie nu precies gerelateerd was aan wie. Soms verrassend, vaak ook onthullend, maar altijd interessant”, aldus Heystek.

Interessegroep Genealogie
De Interessegroep Genealogie van HCC is sinds 1986 een levendige groep die adviseert over bijvoorbeeld genealogische softwarepakketten en de mogelijkheden van internet op dit gebied. De groep biedt een omvangrijk netwerk om kennis en ervaringen uit te wisselen en geeft presentaties en cursussen door heel het land. Nu is het een grote groep mensen die elkaar steunen en stimuleren in hun onderzoek.
Daarnaast exploiteert zij de website www.genealogie.hcc.nl

Historische Avonden 2017

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dit najaar staat het MOW, museum te Bellingwolde, in het teken van de geschiedenis van Westerwolde en de verdere regio, met de zeer diverse lezingenreeks Historische Avonden. In samenwerking met de Historische Vereniging Westerwolde biedt het museum maar liefst 7 lezingen.

26 september Kanalisatie in Westerwolde Tjarko van Dijk

3 oktober 500 jaar Reformatie in Westerwolde en Reiderland Jochem Abbes

10 oktober Weerslag Eerste Wereldoorlog in Westerwolde Geert Volders

17 oktober Controverse Orangisme Patriottisme Jochem Abbes

24 oktober Het ontstaan van de grens in Westerwolde Herman Posthumus

31 oktober Grensbewaking Westerwolde door de Marechaussee Koos Schipper

7 november De ruilverkaveling in Bellingwolde en Blijham Scholto ten Have

Elke lezing start om 20 uur. U kunt vanaf 19:30 uur in het museum terecht.
Historicus Tjarko van Dijk leidt elke spreker in.

De toegang bedraagt € 4,50, inclusief entree museum en een kopje koffie of thee. Van plan om meerdere lezingen te bezoeken? Koop een passende strippenkaart.

€ 10 voor 3 lezingen
(€ 3,50 korting)
€ 15 voor 5 lezingen
(€ 6,50 korting)
€ 22 voor alle lezingen
(€ 9,50 korting)

Graag tot ziens op de Historische Avonden,
namens de Historische Vereniging Westerwolde en het MOW,

Obby Veenstra
Directeur het MOW

Dinsdag 26 september
Kanalisatie van Westerwolde
Tjarko van Dijk

In plaats van de eerder geplande lezing over Veldnamen neemt historicus Tjarko van Dijk je mee op een koetsreis van historische betekenis. 120 jaar geleden, in de zomer van 1897, maakte een aantal notabelen uit de regio een reis per Landauer, van Nieuweschans naar Ter Apel. De heren wilden de situatie in Westerwolde onder de aandacht brengen en dan vooral de noodzaak tot kanalisatie. Het graven van kanalen moest niet alleen de afwatering maar ook de toegankelijkheid van Westerwolde bevorderen en zo de streek tot bloei brengen. In een verslag, Westerwolde in woord en beeld, legden zij de reis en hun toekomstdromen vast. Tussen 1905 en 1920 kwamen de voorziene kanalen daadwerkelijk gereed. Dit legde de basis voor het Westerwolde zoals wij dat nu kennen.

 

Dinsdag 3 oktober
500 jaar Reformatie in Westerwolde en Reiderland
Jochem Abbes

500 jaar geleden, op 31 oktober 1517 sloeg Maarten Luther 95 stellingen aan de slotkapel van Wittenberg. De stellingen raakten cruciale geloofskwesties die breed leefden in de samenleving. Door de onverwacht snelle verspreiding en de weerstand van kerk en staat escaleerde de zaak tot een grootschalige kerkelijke hervormingsbeweging. In Europa braken verschillende godsdienstoorlogen uit. Ook in Westerwolde en Reiderland had de Reformatie ingrijpende gevolgen die tot op de dag van vandaag zichtbaar zijn. In de eerste helft van zijn lezing gaat historicus Jochem Abbes in op de grote vragen van de Reformatie, en in de tweede helft op de impact daarvan op Oost-Groningen.

Dinsdag 10 oktober
Weerslag Eerste Wereldoorlog in Westerwolde
Geert Volders

Terwijl een groot deel van Europa in de zomer van 1914 ten strijde trok, bleef Nederland neutraal. Toch merkte men in een grensregio zoals Westerwolde onmiddellijk dat er iets was veranderd. Kerkklokken kondigden de mobilisatie af. Dienstplichtigen vertrokken naar de verdedigingslinies, in afwachting op wat komen ging. In plaats van enkele weken zou de oorlog ruim vier jaar duren. De overheid voerde diverse beperkende maatregelen in met een weerslag op de handel en het dagelijks leven. Economische teruggang, schaarste en vluchtelingenproblematiek behoorden tot de gevolgen van ‘De Grote Oorlog’. Historicus Geert Volders vertelt deze avond uitgebreid over de weerslag van de oorlog op deze regio.

Dinsdag 17 oktober
Controverse Orangisme Patriottisme in Westerwolde en Reiderland in de 18e eeuw | Jochem Abbes

Jochem Abbes bespreekt in deze lezing de tegenstellingen tussen Patriotten (voorstanders van de republiek) en Orangisten (voorstanders van een sterk bewind onder Oranje) in Groningen. Deze tegenstelling groeide in de tweede helft van de 18e eeuw. Economisch ging het slecht en onder de bevolking heerste ontevredenheid. Toen in 1780 de Vierde Engelse Oorlog uitbrak, sloeg de Republiek een slecht figuur. Velen riepen om een zondebok en vonden die in stadhouder Willem V. Patriotten, geïnspireerd door Verlichtingsfilosofen, eisten meer democratie en richtten overal gewapende genootschappen op. Hierbij stuitten zij op verzet van Orangisten. In Groningen waren in de Ommelanden veel Patriotten actief, terwijl men in de Stadsjurisdicties overwegend Orangist was. Westerwolde en het Reiderland behoorden juist tot het Orangistische kamp. Waarom was dat?

Dinsdag 24 oktober
Het ontstaan van de grens in Westerwolde
Mr. Herman Posthumus

Historicus Herman Posthumus neemt ons mee op een tocht langs de rijksgrens van Groningen en Drenthe, meer specifiek langs de grens van Westerwolde. Hoe oud is die grens? Sinds wanneer markeren grenspalen die grens? Waarom legde men kilometerslange leidijken aan? Waarom verlegde men na de Tweede Wereldoorlog de rijksgrens van Westerwolde in oostelijke richting? Sinds wanneer is de Westerwoldse Aa geen grensrivier meer? Al deze vragen komen aan de orde in deze presentatie.

Dinsdag 31 oktober
Grensbewaking Westerwolde door de Marechaussee
Koos Schipper

Koos Schipper, Kapitein b.d. van de Koninklijke Marechaussee, vertelt over de geschiedenis van de grensbewaking in Westerwolde door de Koninklijke Marechaussee. In 1890 zette de Koninklijke Marechaussee twee brigades uit in het Oldambt en Westerwolde en wel in Nieuweschans en Vlagtwedde. In 1902 volgde de brigade Ter Apel en in 1921 de brigade Bellingwolde. Deze brigades kwamen er meestal op verzoek van lokale autoriteiten. Deze wensten politiezorg bij illegale grensoverschrijding en het bewaken van de lokale wegen tegen ‘landlopers, stropers en dronken gespuis’ zoals een lokale bestuurder het omschreef. Aan de jarenlange grensbewaking van de Marechaussee samen met de douane kwam een einde op 14 juni 1985. Nederland ondertekende de Verdragen van Schengen waarmee de grenzen binnen de Europese Unie kwamen te vervallen.

Dinsdag 7 november
De Ruilverkaveling in Bellingwolde en Blijham
Scholto ten Have

Oud landbouwer Scholto ten Have diept herinneringen op aan de ruilverkaveling Blijham-Bellingwolde. Halverwege de vorige eeuw vond op de rand van Westerwolde en Oldambt een belangrijke cultuurtechnische ingreep plaats: de ruilverkaveling Blijham-Bellingwolde. Deze ruilverkaveling was in grootte niet spectaculair, maar greep diep in op het landschap, waarvan de structuur volledig veranderde. Daarbij dempte men de eeuwenoude rivier de Westerwoldse Aa over een grote lengte. Voor de landbouwers betekende de ruilverkaveling een grote stap voorwaarts. Het geeft hen ook nu nog een voorsprong in de bedrijfsvoering. Met de inzichten van nu kunnen we echter ook stellen dat de ingreep meer rekening had kunnen houden met het landschap.

Uw kunt via deze link de folder bekijken of downloaden.

MOW | Museum de Oude Wolden
Hoofdweg 161
9695 AE Bellingwolde
0597 – 531 509

Open Monumentendag Westerwolde 2017

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het comité Open Monumentendag Westerwolde nodigt u uit voor de activiteiten die worden gehouden op  zaterdag 9 en zondag 10 september. Ook bij de opening op vrijdag 8 september in Vlagtwedde is iedereen van harte welkom.
U leest er alles over in onderstaand programmaoverzicht.
Tevens ziet u hieronder twee auto/fiets routes om alle monumenten te kunnen bezoeken.

Met vriendelijk groet,
Astrid Lüürssen, voorzitter comité Open Monumentendag Westerwolde.

Het programma en de routes vindt u hieronder en helemaal onderaan staan de routes ook nog als PDF bestand om te downloaden en te printen.





De bestanden als PDF:

Programma Open Monumentendag 2017 Westerwolde

Routekaart Vlagtwedde 2017

Routekaart Bellingwedde 2017

 

Project Spinbarg: een groot project rond Groningse volksverhalen in Wedde

Geplaatst op door
Beantwoorden

Vanaf vrijdag 15 tot en met zondag 17 september is men met de voorstelling in Wedde. In dit weekend organiseren we ook allerlei extra activiteiten rond volksverhalen met mensen en organisaties in de directe omgeving (bijvoorbeeld de Giezelbaargbloazers en de Dorpsraad Wedde).  Voor deze gelegenheid ligt  de Familietrouw, het oudste nog varende Groningse vrachtschip dat nog helemaal in authentieke staat is, in de Westerwoldse A bij het gemeentehuis van Bellingwedde.

Uitnodiging excursie 16 september 2017

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dit jaar gaat de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 16 september op excursie naar Schloss Bentheim en Kloster Bentlage. De kerkgeschiedenis vormt tijdens deze dagreis de verbindende factor met ‘ons’ Westerwolde. In de zestiende eeuw gingen de graven van Bentheim over tot de Calvinistische leer. Deze overgang versterkte de toch al nauwe band met de Nederlandse gewesten. In het graafschap Bentheim werden meerdere predikanten geschoold die later werkzaam zouden worden in Westerwolde. Voor Westerwolde betekende de Reformatie ook het einde van het Kruisherenklooster in Ter Apel. Ruim 100 jaar tevoren was dit klooster gesticht vanuit Kloster Bentlage. Een goede reden dus om in dit herdenkingsjaar een bezoek te brengen aan Schloss Bentheim en Kloster Bentlage!

Voor de excursie willen we het volgende programma voorstellen, waarbij de tijden bij benadering zijn (behalve de vertrektijden) en wijzigingen zijn voorbehouden.

Programma

8.30 Vertrek bij het Gemeentehuis Vlagtwedde, Dorpsstraat 1 te Sellingen.
10.00 Koffie/Thee met gebak bij het Restaurant Alt Bentheim
11.00 Rondleiding door het Schloss Bentheim
12.30 Vrije middag in Bad Bentheim
In het centrum zijn voldoende en gevarieerde lunchmogelijkheden. Een wandeling door het slotpark en/of het centrum van Bad Bentheim is de moeite waard!
Enkele culturele bezoektips:
– Museum Am Herrenberg. Hier bevindt zich een fraaie collectie van Nederlandse 17e-19e-Eeuwse Meesters.
– Sandstein Museum Bad Bentheim. In dit museum maakt u kennis met het exportproduct bij uitstek van Bentheim: zandsteen.
– De kerken in het centrum: de Rooms-Katholieke Johannes de Doper-Kerk uit 1670 en de Evangelisch-Reformierte Kirche uit 1696.
15.00 Vertrek uit Bad Bentheim
Verzamelpunt zal bij aanvang van de excursie bekend gemaakt worden.
16.00 Rondleiding door het Kloster Bentlage
17.15 Vertrek uit Bentlage
Halverwege de terugreis gebruiken we een gezamenlijke maaltijd. Bij deze maaltijd zijn twee consumpties inbegrepen.
20.30 Terug in Sellingen

Deelname en aanmelding

De kosten voor de dag bedragen € 59,00 per persoon (inclusief vervoer Sellingen – Bad Bentheim-Bentlage – Sellingen, kaffee und kuch in Bad Bentheim, entree en rondleidingsgelden Schloss Bentheim en Kloster Bentlage, maaltijd + twee consumpties). Aanmelding vindt plaats door (per deelnemer) €59,00 over te maken naar de bankrekening van de Historische Vereniging Westerwolde: IBAN NL80RABO0358606063.
Vermeld bij uw betaling uw naam en adres, dan weet de penningmeester wie zich heeft opgegeven. Bij deelname aan de excursie wordt er geen bevestigingsbericht meer gestuurd, maar mocht u daar toch prijs op stellen dan kunt u uw emailadres bij uw betaling opgeven. Wanneer er te veel aanmeldingen zijn, dan wordt uw betaling natuurlijk direct teruggestort. De webmaster plaatst een bericht op onze website zodra alle plaatsen gereserveerd zijn, want ook dit jaar geldt: vol = vol.

Kortom alle reden om mee te gaan voor een interessante – en gezellige! – dagtocht naar Bad Bentheim en Bentlage. We hopen op een goede opkomst!

Met vriendelijke groet,
namens het bestuur,

Ina Middelkamp-Maarsingh, secretaresse

Uitnodiging ledenbijeenkomst

Geplaatst op door
2

Geachte leden en andere belangstellenden,

Graag willen wij u hierbij uitnodigen voor de eerstvolgende ledenbijeenkomst van de Historische Vereniging Westerwolde op zaterdag 17 juni a.s. in Het Trefpunt (Dorpsstraat 119) te Vriescheloo. De vergadering begint om 13.30 uur. Het bestuur stelt de volgende agenda voor:

1. Opening, door de voorzitter.
2. Vaststelling van de agenda.
3. Ingekomen stukken en mededelingen, door de secretaris.
4. Lezing van dr. H. Veldman over 500 jaar Reformatie en de ontwikkelingen in Groningerland. Naar aanleiding van het vijfde eeuwfeest van de Reformatie zal oud-geschiedenisdocent en kerkhistoricus Veldman een voordracht houden over de betekenis van de Reformatie en de uitwerking daarvan in (Oost-) Groningen.
5. Pauze.
6. Naar aanleiding van het 300-jarig bestaan van het kerkgebouw te Vriescheloo houden drs. J.G. Abbes en dhr. J.S.A. Huizing twee kleine voordrachten over de geschiedenis van de kerk en de protestantse gemeente van Vriescheloo. Huizing zal ingaan op de lokale geschiedenis en het kerkgebouw, terwijl Abbes het ontstaan van de kerk in haar historische context zal plaatsen.
7. Sluiting van de vergadering.

Het bestuur hoopt weer velen van u op 17 juni a.s. te mogen begroeten. Neemt u gerust een gast mee!

Met vriendelijke groet,
namens het bestuur,

I. Middelkamp-Maarsingh, secretaris.

Lezing door Paul Brood en Erwin Karel over: Kolonisatie rond de Semslinie 1650-2000.

Geplaatst op door
Beantwoorden

Lezing door Paul Brood en Erwin Karel over: Kolonisatie rond de Semslinie 1650-2000. Op woensdag 19 april vanaf 20.00 uur.

De vijfde avond in de serie over de Grenzen van Groningen gaat over de grens met Drenthe. Paul Brood en Erwin Karel vertellen over deze oudste lijnrechte grens.

De Semslinie is de grensscheiding tussen Groningen en Drenthe. Deze werd in een vrijwel rechte lijn begin 17e eeuw door Johan Sems dwars door het veengebied getrokken. De kolonisatie van dit veengebied begon niet lang daarna, maar kende zijn hoogtepunt vanaf het moment (1765) dat het Stadskanaal werd gegraven. Deze binnenlandse kolonisatie, vooral gedurende de industrialisatie van Nederland, is bijzonder vanwege zijn snelheid, omvang en gevarieerdheid. In de lezing zullen een aantal bijzondere momenten uit de geschiedenis van dit grensoverschrijdend kolonisatieproces in woord en beeld worden toegelicht.

Paul Brood is senior medewerker Onderzoek en Presentatie van het Nationaal Archief. Hij is de eindredacteur van het boek 400 Jaar Semslinie.
Erwin H. Karel is senior docent-onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is mede-auteur van voornoemd boek.
Over het boek: Egbert Brink, Erwin Karel, Frans Westra, Harm van der Veen, Jan Blokker, Martin Hillenga, Paul Brood, Sake Elzinga, 400 jaar Semslinie. De oudste rechte grens ter wereld (Zwolle: WBooks 2015).

Datum: woensdag 19 april 2017
Plaats: Groninger Archieven, Cascadeplein 4 te Groningen
Aanvang: 20.00 uur (gebouw open om 19.30 uur)
Toegang: deze avond wordt georganiseerd in samenwerking met NGV afdeling Groningen en Vereniging Stad & Lande en is gratis toegankelijk voor belangstellenden.

Kort overzicht van activiteiten bij de Groninger Archieven in 2017 (voor zover nu bekend)

Geplaatst op door
Beantwoorden
  • Woensdag 18 januari – Lezingenserie over de Grenzen van Groningen: De grens met Friesland. Albert Buursma vertelt over strubbelingen in het grensgebied in de Wadden en Bert Looper bespreekt wat allerlei soorten grenzen betekenen voor de identiteit van Groningers en Friezen.
  • Woensdag 8 februari – Lezingenserie over de Grenzen van Groningen: De grens met Duitsland. Herman Posthumus neemt ons mee op een tocht langs de grenspalen als getuigen van de grensgeschiedenis en Henk Wierts vertelt over grensoverschrijdend gedrag in de vorm van smokkel tijdens de Eerste Wereldoorlog.
  • Woensdag 1 maart – Lezingenserie over de Grenzen van Groningen: De grens langs de zee: de kerstvloed van 1717 en de dijken. Tonko Ufkes besteedt aandacht aan oorzaken en gevolgen van deze natuurramp, die heel Noord-Groningen zwaar trof, waarna Piet Nienhuis ons de sporen van die overstroming in het landschap laat zien.
  • Zaterdag 18 maart – Dag van de Groninger Taal
  • Woensdag 22 maart – Lezing door Karin Veldman en Jantina Veltman over Kleur in Stad en Ommeland: kleuronderzoek en kleurdecoratie.
  • Woensdag 29 maart – Lezingenserie over de Grenzen van Groningen: De grens van de Stad. Maarten Duijvendak spreekt over de afbraak van de stadswallen en fortificaties uit de eerste helft van de 17e eeuw, die voor de stad een omknelling waren geworden. Wat betekende dit begin van het moderne Groningen voor de bewoners?
  • Woensdag 19 april – Lezingenserie over de Grenzen van Groningen: De grens met Drenthe. Onder de titel: ‘Kolonisatie rond de Semslinie 1650-2000’ vertellen Paul Brood en Erwin Karel over deze oudste lijnrechte grens.
  • Zaterdag 14 oktober- Dag van de Groninger Geschiedenis