Omdat er wat problemen waren met de verzending van ons blad Terra Westerwolde weten we niet zeker of alle leden de uitnodiging voor de excursie hebben ontvangen.
Daarom hierbij nogmaals de uitnodiging.
U kunt zich nog opgeven. Maar doe het dan wel zo snel mogelijk. Er zijn nog plaatsen vrij.
Betreft: uitnodiging jaarlijkse excursie
Geachte dames en heren,
Na enkele keren uitstel vanwege de Corona-pandemie, is het bestuur voornemens om op zaterdag 17 september de excursie naar Amsterdam door te laten gaan. Het betreft een thema-reis die in het teken staat van het Lutheranisme in Westerwolde en in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Het landschap Westerwolde heeft een bijzondere relatie met het Lutheranisme in de provincie Groningen. In de loop van de 17e eeuw vestigden zich vele Lutheranen in de Veenkoloniën en de randgebieden van het Oldambt en het Reiderland. De Lutheranen werden in de 17e en 18eeeuw tot de zogenaamde “dissenters” gerekend, waardoor zij in het Oldambt – dat onder het gezag van de stad Groningen viel – geen (publieke) kerk mochten bouwen.
De Lutheranen wisten echter raad: direct aan de overzijde van de Rensel lag Winschoterzijl op het grondgebied van Westerwolde, dat als generaliteitsland onder het gezag van de kapitein-generaal van de Unie viel: stadhouder prins Willem III, sinds 1689 tevens koning van Engeland, Schotland en Ierland. Een verzoekschrift naar Westminster leidde ertoe dat de Lutheranen in Winschoterzijl een kerk mochten bouwen. In 1695 kwam dit kerkgebouw tot stand, nadat eerst de plaatselijke brouwer, de uit Bourtange afkomstige Zacharias Feltrup zijn schuur voor de eredienst beschikbaar had gesteld.
Toen de Pekelders zich rond 1760 van de Lutherse gemeente te Winschoterzijl wilden afsplitsen, vonden zij o.a. het hoogste orgaan van de Nederlandse Lutheranen, het Amsterdamse Consistorie, tegenover zich. Het mocht niet baten: in 1762 werd een nieuwe kerk gebouwd op de grens van Oude- en Nieuwe Pekela.
De kerk te Winschoterzijl deed dienst tot 1836, toen de Lutheranen alsnog in Winschoten een kerk aan de Visserdijk konden bouwen. Daarbij gingen vele bouwmaterialen en het complete interieur mee naar Winschoten, waar het meubilair van Winschoterzijl tot op de dag van vandaag het interieur bepaalt.
Bovengenoemde geschiedenis is voor het bestuur aanleiding om dit jaar een excursie naar de hoofdstad te organiseren. We zijn daar mede op uitnodiging van ons lid Hanne Wilzing, die in Amsterdam de functie van algemeen-secretaris van de Lutherse Diaconie te Amsterdam vervult. Hanne komt als geboren en getogen Onstwedder nog geregeld in ons gebied en is met name bekend vanwege zijn schrijftalent (in het Westerwolds) en het Aaltje-project (Smeerling). In samenspraak met Hanne hebben we het onderstaande programma samengesteld:
Programma
8.00 u. Vertrek vanuit Onstwedde (parkeerterrein naast de Hervormde Kerk) naar Amsterdam.
± 10.45 u. Aankomst bij het Luther Museum aan de Nieuwe Keizersgracht 570. Ontvangst met koffie en thee. Welkom, presentatie en bezichtiging. Aansluitend lunch in het museum.
12.30 u. Gezamenlijke wandeling naar de binnenstad. Onderweg mogelijkheid tot bezoek aan enkele Lutherse ‘plaatsen van herinnering’.
13.15 u. Vrij te besteden middagpauze, met de mogelijkheid om bijvoorbeeld het Museum Van Loon (Keizersgracht 672), de RK schuilkerk ‘Ons’ Lieve Heer op Solder’ (OZ Voorburgwal 38) of andere musea te bezoeken.
15.30 u. Ontvangst in de Oude Lutherse Kerk aan het Spui (Singel 411). Daarna toelichting en bezichtiging van het kerkgebouw.
16.30 u. Vertrek per bus (opstapplaats wordt ter plaatse afgesproken) of wandelend naar de Maarten Lutherkerk aan de Dintelstraat (ingang: Uiterwaardenstraat 297).
17.00 u. Gezamenlijk diner in het gemeentegebouw naast de kerk.
19.00 u. Vertrek per bus vanaf de Maarten Lutherkerk naar Onstwedde.
± 21.45 u. Aankomst in Onstwedde.
U dient zich zo spoedig mogelijk aan te melden voor de reis. De prijs bedraagt € 65,00 per persoon (inclusief busvervoer en maaltijden). U kunt zich voor de excursie aanmelden door het bedrag (per deelnemer) over te maken op rekening van de Historische Vereniging Westerwolde: IBAN NL80RABO0358606063.
Vermeld bij uw betaling s.v.p. uw naam en adres; dan weet de penningmeester wie zich heeft opgegeven. U ontvangt dan per e-mail een bevestiging van deelname. Wanneer er te veel aanmeldingen zijn (maximaal 50) wordt de betaling teruggestort. Zodra alle beschikbare plaatsen zijn gereserveerd, wordt dit gemeld op de website van de vereniging.
Kortom: alle reden om mee te gaan voor een interessante – en gezellige! – dagtocht naar het rijke Lutherse erfgoed van Amsterdam. Graag tot dan!
Met vriendelijke groet,
namens het bestuur,
Kineke Kuper-Dijkmeijer, secr.
Niet alleen is het thuis de tijd van de grote schoonmaak, maar ook moet de bezem af en toe eens door het archief van de Historische Vereniging Westerwolde heen. Het bestuur kwam daarvoor afgelopen zaterdag bij elkaar in de Oude Stelmakerij in Sellingen. Er zijn heel wat spullen opgeruimd, maar nog niet weggegooid. Voor eventuele liefhebbers komt er waarschijnlijk nog een gelegenheid om er wat van over te nemen. We komen daar nog op terug.
